سورة السّجدة
بِسمِ اللهِ الرَّحمٰنِ الرَّحيمِ
الٓمٓ (1)
الم
تَنزيلُ الكِتٰبِ لارَيبَ فيهِ مِن رَبِّ العٰلَمينَ (2)
این کتابی است که از سوی پروردگار جهانیان نازل شده و شک و تردیدی در آن نیست.
اَم يَقولونَ افتَریــٰهُ ؗ بَل هُوَالحَقُّ مِن رَبِّكَ لِتُنذِرَ قَومًا مآ اَتیــٰهُم مِن نَذيرٍ مِن قَبلِكَ لَعَلَّهُم يَهتَدونَ (3)
ولی آنها میگویند (محمد) آن را به دروغ به خدا بسته است، اما (باید بدانند) این سخن حقی است از سوی پروردگارت تا گروهی را انذار کنی که قبل از تو هیچ انذار کننده ای برای آنها نیامده است، شاید (پند گیرند و) هدایت شوند.
اؘللهُ الَّذي خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَ الاَرضَ وَ ما بَينَهُما في سِتَّةِ اَيّامٍ ثُمَّ استَويٰ عَلَي العَرشِ ؗ مالَكُم مِن دونِهٖ مِن وَلِيٍّ وَ لاشَفيعٍۚ اَفَلا تَتَذَكَّرونَ (4)
خداوند کسی است که آسمانها و زمین و آنچه را میان این دو است در شش روز (دوران) آفریده سپس بر عرش (قدرت) قرار گرفت، هیچ ولی و شفاعت کننده ای برای شما جز او نیست، آیا متذکر نمیشوید؟
يُدَبِّرُ الاَمرَ مِنَ السَّمآءِ اِلَي الاَرضِ ثُمَّ يَعرُجُ اِلَيهِ في يَومٍ كانَ مِقدارُهٓۥ اَلفَ سَنَةٍ مِمّا تَعُدّونَ (5)
امور این جهان را از آسمان به سوی زمین تدبیر میکند سپس در روزی که مقدار آن هزار سال از سالهائی است که شما میشمرید به سوی او باز میگردد (و دنیا پایان مییابد).
ذٰلِكَ عالِمُ الغَيبِ وَ الشَّهادَةِ العَزيزُ الرَّحيمُ (6)
او خداوندی است که از پنهان و آشکار با خبر است، و شکست ناپذیر و مهربان است.
اؘلَّذيٓ اَحسَنَ كُلَّ شَيءٍ خَلَقَهۥ ؗ وَ بَدَاَ خَلقَ الاِنسانِ مِن طينٍ (7)
او همان کسی است که هر چه را آفرید نیکو آفرید، و آغاز آفرینش انسان را از گل قرار داد.
ثُمَّ جَعَلَ نَسلَهۥ مِن سُلٰلَةٍ مِن مآءٍ مَهينٍ (8)
سپس نسل او را از عصارهای از آب ناچیز و بیقدر خلق کرد.
ثُمَّ سَوّیــٰهُ وَ نَفَخَ فيهِ مِن روحِهٖۚ وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمعَ وَ الاَبصارَ وَ الاَفئئِدَةَ ؗ قَليلًا ما تَشكُرونَ (9)
بعد اندام او را موزون ساخت و از روح خویش در وی دمید و برای شما گوشها و چشمها و دلها قرار داد، اما کمتر شکر نعمتهای او را بجای میآورید!
وَ قالوٓا اَءِذا ضَلَلنا فِي الاَرضِ اَءِنّا لَفي خَلقٍ جَديدٍۚ بَل هُم بِلِقآءِ رَبِّهِم كٰفِرونَ (10)
آنها گفتند: آیا هنگامی که ما مردیم و در زمین گم شدیم آفرینش تازه ای خواهیم یافت؟! ولی آنها لقای پروردگارشان را انکار میکنند (و میخواهند با انکار معاد آزاد باشند و به هوسرانی خویش ادامه دهند).
قُل يَتَوَفّیــٰكُم مَلَكُ المَوتِ الَّذي وُكِّلَ بِكُم ثُمَّ اِليٰ رَبِّكُم تُرجَعونَ (11)
بگو: فرشته مرگ که بر شما مامور شده (روح) شما را میگیرد، سپس به سوی پروردگارتان باز میگردید.
وَ لَو تَريٰٓ اِذِ المُجرِمونَ ناكِسوا رُءوسِهِم عِندَ رَبِّهِم رَبَّنآ اَبصَرنا وَ سَمِعنا فَارجِعنا نَعمَل صٰلِحًا اِنّا موقِنونَ (12)
و اگر ببینی مجرمان را هنگامی که در پیشگاه پروردگارشان سر به زیر افکنده، میگویند: پروردگارا! آنچه وعده کرده بودی دیدیم و شنیدیم، ما را باز گردان تا عمل صالح بجا آوریم، ما به قیامت ایمان داریم!
وَ لَو شِئنا لَأتَينا كُلَّ نَفسٍ هُدیــٰها وَ لٰكِن حَقَّ القَولُ مِنّي لَاَملَاَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الجِنَّةِ وَ النّاسِ اَجمَعينَ (13)
اگر ما میخواستیم به هر انسانی (از روی اجبار) هدایت لازمش را میدادیم، ولی (من آنها را آزاد گذارده ام) و مقرر کرده ام که دوزخ را (از انسانهای بیایمان و گنهکار) از جن و انس همگی پر کنم.
فَذوقوا بِما نَسيتُم لِقآءَ يَومِكُم هٰذآ اِنّا نَسينٰكُم ؗ وَ ذوقوا عَذابَ الخُلدِ بِما كُنتُم تَعمَلونَ (14)
(و به آنها میگویم) بچشید (عذاب جهنم را) بخاطر اینکه ملاقات امروز خود را فراموش کردید، ما نیز شما را فراموش کردیم، و بچشید عذاب همیشگی را بخاطر اعمالی که انجام میدادید.
اِنَّما يُؤمِنُ بِئئايٰتِنَا الَّذينَ اِذا ذُكِّروا بِها خَرّوا سُجَّدًا وَ سَبَّحوا بِحَمدِ رَبِّهِم وَ هُم لايَستَكبِرونَ ۩ (15)
تنها کسانی به آیات ما ایمان میآورند که هر وقت این آیات به آنها یاد آوری شود به سجده میافتند، و تسبیح و حمد پروردگارشان را بجای میآورند و تکبر نمیکنند.
تَتَجافيٰ جُنوبُهُم عَنِ المَضاجِعِ يَدعونَ رَبَّهُم خَوفًا وَ طَمَعًا وَ مِمّا رَزَقنٰهُم يُنفِقونَ (16)
پهلوهایشان از بسترها در دل شب دور میشود (بپا میخیزند و رو به درگاه خدا میآورند) پروردگار خود را با بیم و امید میخوانند، و از آنچه به آنها روزی داده ایم انفاق میکنند.
فَلاتَعلَمُ نَفسٌ مآ اُخفِيَ لَهُم مِن قُرَّةِ اَعيُنٍ جَزآءً بِما كانوا يَعمَلونَ (17)
هیچکس نمیداند چه پاداشهای مهمی که مایه روشنی چشمها میگردد برای آنها نهفته شده، این جزای اعمالی است که انجام میدادند.
اَفَمَن كانَ مُؤمِنًا كَمَن كانَ فاسِقًاۚ لايَستَو ۥنَ (18)
آیا کسی که با ایمان باشد همچون کسی است که فاسق است ؟ نه، هرگز این دو برابر نیستند!
اَمَّا الَّذينَ ءامَنوا وَ عَمِلُوا الصّٰلِحـٰتِ فَلَهُم جَنّٰتُ المَأويٰ نُزُلًا بِما كانوا يَعمَلونَ (19)
اما کسانی که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند باغهای بهشت جاویدان از آن آنها خواهد بود، این وسیله پذیرائی (خداوند) از آنهاست در مقابل اعمالی که انجام میدادند.
وَ اَمَّا الَّذينَ فَسَقوا فَمَأویــٰهُمُ النّارُ ؗ كُلَّمآ اَرادوٓا اَن يَخرُجوا مِنهآ اُعيدوا فيها وَ قيلَ لَهُم ذوقوا عَذابَ النّارِ الَّذي كُنتُم بِهٖ تُكَذِّبونَ (20)
و اما کسانی که فاسق شدند (و از اطاعت پروردگارشان بیرون رفتند) جایگاه همیشگی آنها آتش است هر زمان بخواهند از آن خارج شوند آنها را به آن باز میگردانند و به آنها گفته میشود بچشید عذاب آتشی را که انکار میکردید!
وَ لَنُذيقَنَّهُم مِنَ العَذابِ الاَدنيٰ دونَ العَذابِ الاَكبَرِ لَعَلَّهُم يَرجِعونَ (21)
ما آنها را از عذاب نزدیک (این دنیا) قبل از عذاب بزرگ (آخرت) میچشانیم شاید باز گردند.
وَ مَن اَظلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بِئئايٰتِ رَبِّهٖ ثُمَّ اَعرَضَ عَنهآۚ اِنّا مِنَ المُجرِمينَ مُنتَقِمونَ (22)
چه کسی ستمکارتر است از آنکس که آیات پروردگارش به او تذکر داده شده و او از آن اعراض کرده، مسلما ما از مجرمان انتقام خواهیم گرفت.
وَ لَقَد ءاتَينا موسَي الكِتٰبَ فَلاتَكُن في مِريَةٍ مِن لِقآئِهٖ ؗ وَ جَعَلنٰهُ هُدًي لِبَنيٓ اِسرآءيلَ (23)
ما به موسی کتاب آسمانی دادیم و شک نداشته باش که او آیات الهی را دریافت داشت و ما آنرا وسیله هدایت بنی اسرائیل قرار دادیم.
وَ جَعَلنا مِنهُم اَئِمَّةً يَهدونَ بِاَمرِنا لَمّا صَبَروا وَ كانوا بِئئايٰتِنا يوقِنونَ (24)
و از آنها امامان (و پیشوایانی) برگزیدیم که به فرمان ما (مردم را) هدایت میکردند بخاطر اینکه شکیبائی نمودند و به آیات ما یقین داشتند.
اِنَّ رَبَّكَ هُوَيَفصِلُ بَينَهُم يَومَ القِيٰمَةِ فيما كانوا فيهِ يَختَلِفونَ (25)
مسلما پروردگار تو میان آنها روز قیامت در آنچه اختلاف داشتند داوری میکند (و هر کس را به سزای اعمالش میرساند).
اَوَلَم يَهدِ لَهُم كَم اَهلَكنا مِن قَبلِهِم مِنَ القُرونِ يَمشونَ في مَسٰكِنِهِمۚ اِنَّ في ذٰلِكَ لَأيٰتٍ ؗ اَفَلا يَسمَعونَ (26)
آیا برای هدایت آنها همین کافی نیست که افراد زیادی را که در قرون پیش از آنها زندگی داشتند هلاک کردیم ؟ اینها در مساکن (ویران شده) آنان راه میروند، در این آیاتی است (از قدرت خداوند و مجازات دردناک او) آیا نمیشنوند؟!
اَوَلَم يَرَوا اَنّا نَسوقُ المآءَ اِلَي الاَرضِ الجُرُزِ فَنُخرِجُ بِهٖ زَرعًا تَأكـُلُ مِنهُ اَنعامُهُم وَ اَنفُسُهُم ؗ اَفَلا يُبصِرونَ (27)
آیا ندیدند که ما آب را به سوی زمینهای خشک میرانیم، و به وسیله آن زراعتهائی میرویانیم که هم چهارپایانشان از آن میخورند و هم خودشان تغذیه میکنند، آیا نمیبینند؟!
وَ يَقولونَ مَتيٰ هـٰذَا الفَتحُ اِن كُنتُم صٰدِقينَ (28)
آنها میگویند: اگر راست میگوئید این پیروزی شما کی خواهد بود؟
قُل يَومَ الفَتحِ لايَنفَعُ الَّذينَ كَفَروٓا ايمانُهُم وَ لاهُم يُنظَرونَ (29)
بگو: روز پیروزی ایمان آوردن سودی به حال کافران نخواهد داشت، و به آنها هیچ مهلت داده نمیشود!
فَاَعرِض عَنهُم وَ انتَظِر اِنَّهُم مُنتَظِرونَ (30)
اکنون که چنین است از آنها روی بگردان و منتظر باش، آنها نیز منتظرند! (تو منتظر رحمت خدا باش و آنها منتظر عذاب او!).