سورة النساء
بِسمِ اللهِ الرَّحمٰنِ الرَّحيمِ
يٰٓـاَيُّهَا النّاسُ اتَّقوا رَبَّكُمُ الَّذي خَلَقَكُم مِن نَفسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنها زَوجَها وَ بَثَّ مِنهُما رِجالًا كَثيرًا وَ نِسآءًۚ وَ اتَّقُوا اللهَ الَّذي تَسآءَلونَ بِهٖ وَ الاَرحامَۚ اِنَّ اللهَ كانَ عَلَيكُم رَقيبًا (1)
ای مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهیزید! که همه شما را از یک انسان آفرید؛ و همسر او را (نیز) از جنس خلق کرد؛ و از آن دو، مردان و زنان فراوانی (در روی زمین) منتشر ساخت. و از خدایی بپرهیزید که (همگی به عظمت او معترفید و) هنگامی که چیزی از یکدیگر میخواهید نام او را میبرید، (و نیز) از خویشاوندان خود (یعنی قطع ارتباط با آنها) پرهیز کنید، زیرا خداوند مراقب شما است.
وَ ءاتُوا اليَتٰميٰٓ اَموالَهُم ؗ وَ لاتَتَبَدَّلُوا الخَبيثَ بِالطَّيِّبِ ؗ وَ لاتَأكُلوٓا اَموالَهُم اِليٰٓ اَموالِكُم ؗ اِنَّهۥ كانَ حوبًا كَبيرًا (2)
و اموال را (هنگامی که به حد رشد رسیدند) به آنها بدهید! و اموال بد (خود) را با اموال خوب (آنها) عوض نکنید! و اموال آنها را با اموال خودتان (با مخلوط کردن یا تبدیل نمودن) نخورید، زیرا این گناه بزرگی است.
وَ اِن خِفتُم اَلّا تُقسِطوا فِي اليَتٰميٰ فَانكِحوا ما طابَ لَكُم مِنَ النِّسآءِ مَثنيٰ وَ ثُلٰثَ وَ رُبٰعَ ؗ فَاِن خِفتُم اَلّا تَعدِلوا فَواحِدَةً اَو ما مَلَكَت اَيمٰنُكُمۚ ذٰلِكَ اَدنيٰٓ اَلّا تَعولوا (3)
و اگر میترسید از اینکه (به هنگام ازدواج با دختران یتیم،) عدالت را رعایت نکنید، (از ازدواج با آنان، چشم پوشی کنید و) با زنان پاک (دیگر) ازدواج نمایید، دو یا سه یا چهار همسر، و اگر میترسید عدالت را (درباره همسران متعدد) رعایت نکنید تنها یک همسر بگیرید، و یا از زنانی که مالک آنهایید هستید استفاده کنید. این کار، بهتر از ظلم و ستم جلوگیری میکند.
وَ ءاتُوا النِّسآءَ صَدُقٰتِهِنَّ نِحلَةًۚ فَاِن طِبنَ لَكُم عَن شَيءٍ مِنهُ نَفسًا فَكُـلوهُ هَنيٓئئًا مَريٓـئئًا (4)
و مهر زنان را (به طور کامل) به عنوان یک بدهی (یا یک عطیه) به آنها بپردازید، و اگر آنها با رضایت خاطر چیزی از آنرا به شما ببخشند آنرا حلال و گوارا مصرف کنید.
وَ لا تُؤتُوا السُّفَهآءَ اَموالَكُمُ الَّتي جَعَلَ اللهُ لَكُم قِيـٰمًا وَ ارزُقوهُم فيها وَاكسوهُم وَ قولوا لَهُم قَولًا مَعروفًا (5)
و اموال خود را که خداوند وسیله قوام زندگی شما قرار داده به دست سفیهان ندهید و از آن، به آنها روزی دهید، و لباس بر آنها بپوشانید و سخن شایسته به آنها بگوئید.
وَ ابتَلُوا اليَتٰميٰؗ حَتّيٰٓ اِذا بَلَغُوا النِّكاحَ فَاِن ءانَستُم مِنهُم رُشدًا فَادفَعوٓا اِلَيهِم اَموالَهُم ؗ وَ لاتَأكُلوهآ اِسرافًا وَ بِدارًا اَن يَكبَرواۚوَ مَنكانَ غَنِيًّا فَليَستَعفِف ؗ وَمَنكانَفَقيرًا فَليَأكـُل بِالمَعروفِۚ فَاِذا دَفَعتُم اِلَيهِم اَموالَهُم فَاَشهِدوا عَلَيهِمۚ وَ كَفيٰ بِاللهِ حَسيبًا (6)
و یتیمان را چون به حد بلوغ برسند، بیازمائید! اگر در آنها رشد (کافی) یافتید اموالشان را به آنها بدهید، و پیش از آنکه بزرگ شوند اموال آنها را از روی اسراف نخورید، و هر کس (از سرپرستان) بینیاز است (از برداشت حق الزحمه) خودداری کند و آن کس که نیازمند است به طرز شایسته (و مطابق زحمتی که میکشد) از آن بخورد، و هنگامی که اموال آنها را به آنها میدهید شاهد بر آنها بگیرید (اگر چه) خداوند برای محاسبه کافی است.
لِلرِّجالِ نَصيبٌ مِمّا تَرَكَ الوٰلِدانِ وَ الاَقرَبونَ وَ لِلنِّسآءِ نَصيبٌ مِمّا تَرَكَ الوٰلِدانِ وَ الاَقرَبونَ ࣕ مِمّا قَلَّ مِنهُ اَو كَثُرَۚ نَصيبًا مَفروضًا (7)
برای مردان از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان از خود میگذارند سهمی است و برای زنان نیز از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان میگذارند سهمی، خواه آن مال کم باشد یا زیاد، این سهمی است تعیین شده و پرداختنی.
وَ اِذا حَضَرَ القِسمَةَ اُولُوا القُربيٰ وَ اليَتٰميٰ وَ المَسٰكينُ فَارزُقوهُم مِنهُ وَ قولوا لَهُم قَولًا مَعروفًا (8)
و اگر به هنگام تقسیم (ارث) خویشاوندان (و طبقه ای که ارث نمیبرند) و یتیمان و مستمندان حضور داشته باشند، چیزی از آن اموال را به آنها بدهید و با آنها به طرز شایسته سخن بگویید!
وَ ليَخشَ الَّذينَ لَو تَرَكوا مِن خَلفِهِم ذُرِّيَّةً ضِعٰفًا خافوا عَلَيهِمؗ فَليَتَّقُوا اللهَ وَ ليَقولوا قَولًا سَديدًا (9)
آنها که اگر فرزندان ناتوانی از خود به یادگار بگذارند از آینده آنان میترسند باید (از ستم درباره یتیمان مردم) بترسند، پس از (مخالفت) خدا بپرهیزند و (با یتیمان مردم) با نرمی و محبت سخن بگویند.
اِنَّ الَّذينَ يَأكُلونَ اَموالَ اليَتٰميٰ ظُلمًا اِنَّما يَأكُلونَ في بُطونِهِم نارًاؗ وَ سَيَصلَونَ سَعيرًا (10)
کسانی که اموال یتیمان را از روی ظلم و ستم میخورند، تنها آتش میخورند و به زودی در شعله های آتش (دوزخ) میسوزند.
يوصيكُمُ اللهُ فيٓ اَولادِكُمۚ لِلذَّكـَرِ مِثلُ حَظِّ الاُنثَيَينِ ؗ فَاِن كُنَّ نِسآءً فَوقَ اثنَتَينِ فَلَهُنَّ ثُلُثا ما تَرَكَ ؗ وَ اِن كانَت واحِدَةً فَلَهَا النِّصفُۚ وَ لِاَبَوَيهِ لِكُلِّ واحِدٍ مِنهُمَا السُّدُسُ مِمّا تَرَكَ اِن كانَ لَهۥ وَلَدٌ ؗفَاِن لَم يَكُن لَهۥ وَلَدٌ وَ وَرِثَهٓ اَبَواهُ فَلِاُمِّهِ الثُّلُثُ ؗ فَاِن كانَ لَهٓ اِخوَةٌ فَلِاُمِّهِ السُّدُسُۚ مِن بَعدِ وَصِيَّةٍ يوصي بِهآ اَو دَينٍؕ ءابآؤُكُم وَ اَبنآؤُكُم لاتَدرونَ اَيُّهُم اَقرَبُ لَكُم نَفعًاؕ فَريضَةً مِنَ اللهِۚ اِنَّ اللهَ كانَ عَليمًا حَكيمًا (11)
خداوند به شما درباره فرزندانتان سفارش میکند که (از میراث) برای پسر به اندازه سهم دو دختر باشد و اگر فرزندان شما (دو دختر و) بیش از دو دختر بوده باشد دو سوم میراث از آن آنها است و اگر یکی بوده باشد نیمی (از میراث) از آن او است، و برای پدر و مادر او (کسی که از دنیا رفته) هر کدام یک ششم میراث است اگر فرزندی داشته باشد و اگر فرزندی نداشته باشد و (تنها) پدر و مادر از او ارث برند برای مادر او یک سوم است و اگر او برادرانی داشته باشد، مادرش یک ششم میبرد (و پنج ششم باقیمانده برای پدر است) (همه اینها) بعد از انجام وصیتی است که او کرده است و بعد از ادای دین است – شما نمیدانید پدران و مادران و فرزندانتان کدامیک برای شما سودمندترند این فریضه الهی است و خداوند دانا و حکیم است.
وَ لَكُم نِصفُ ما تَرَكَ اَزواجُكُم اِن لَم يَكُن لَهُنَّ وَلَدٌ ؗ فَاِن كانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَكُمُ الرُّبُعُ مِمّا تَرَكنَۚ مِن بَعدِ وَصِيَّةٍ يوصينَ بِهآ اَو دَينٍۚ وَ لَهُنَّ الرُّبُعُ مِمّا تَرَكتُم اِن لَم يَكُن لَكُم وَلَدٌؗ فَاِن كانَ لَكُم وَلَدٌ فَلَهُنَّ الثُّمُنُ مِمّا تَرَكتُمۚ مِن بَعدِ وَصِيَّةٍ توصونَ بِهآ اَو دَينٍؕ وَ اِن كانَ رَجُلٌ يورَثُ كَلٰلَةً اَوِ امرَاَةٌ وَ لَهٓ اَخٌ اَو اُختٌ فَلِكُلِّ واحِدٍ مِنهُمَا السُّدُسُ ؗ فَاِن كانوٓا اَكثَرَ مِن ذٰلِكَ فَهُم شُرَكآءُ فِي الثُّلُثِۚ مِن بَعدِ وَصِيَّةٍ يوصيٰ بِهآ اَو دَينٍ غَيرَ مُضآرٍّۚ وَصِيَّةً مِنَ اللهِؕ وَ اللهُ عَليمٌ حَليمٌ (12)
و برای شما نصف میراث زنانتان است اگر آنها فرزندی نداشته باشند و اگر فرزندی برای آنها باشد یک چهارم از آن شماست پس از انجام وصیتی که کرده اند و ادای دین (آنها)، و برای زنان شما یک چهارم میراث شما است اگر فرزندی نداشته باشید و اگر برای شما فرزندی باشد یک هشتم از آن آنها است، بعد از انجام وصیتی که کرده اید و ادای دین، و اگر مردی بوده باشد که کلاله (خواهر یا برادر) از او ارث میبرد یا زنی که برادر یا خواهری دارد سهم هر کدام یک ششم است (اگر برادران و خواهران مادری باشند) و اگر بیش از یک نفر باشند آنها شریک در یک سوم هستند پس از انجام وصیتی که شده و ادای دین، بشرط آنکه (از طریق وصیت و اقرار به دین) به آنها ضرر نزند این سفارش خدا است و خدا دانا و بردبار است.
تِلكَ حُدودُ اللهِۚ وَ مَن يُطِعِ اللهَ وَ رَسولَهۥ يُدخِلهُ جَنّٰتٍ تَجري مِن تَحتِهَا الاَنهٰرُ خٰلِدينَ فيهاۚ وَ ذٰلِكَ الفَوزُ العَظيمُ (13)
اینها مرزهای الهی است، و هر کس خداوند و پیامبرش را اطاعت کند، (و قوانین او را محترم بشمرد) خداوند وی را در باغهایی از بهشت وارد میکند که همواره، آب از زیر درختانش جاری است، جاودانه در آن میماند، و این، پیروزی بزرگی است!
وَ مَن يَعصِ اللهَ وَ رَسولَهۥ وَ يَتَعَدَّ حُدودَهۥ يُدخِلهُ نارًا خٰلِدًا فيهاؗ وَ لَهۥ عَذابٌ مُهينٌ (14)
و آن کس که نافرمانی خدا و پیامبرش را کند و از مرزهای او تجاوز نماید، او رادر آتشی وارد میکند که جاودانه در آن خواهد ماند، و برای او مجازات خوار کننده ای است.
وَ الّٰتي يَأتينَ الفاحِشَةَ مِن نِسآئِكُم فَاستَشهِدوا عَلَيهِنَّ اَربَعَةً مِنكُمۚ فَاِن شَهِدوا فَاَمسِكوهُنَّ فِي البُيوتِ حَتّيٰ يَتَوَفّیــٰهُنَّ المَوتُ اَو يَجعَلَ اللهُ لَهُنَّ سَبيلًا (15)
و کسانی از زنان شما که مرتکب زنا شوند، چهار نفر از مسلمانان را بعنوان شاهد بر آنها بطلبید! اگر گواهی دادند، آنان ( زنان) را در خانه ها(ی خود) نگاه دارید تا مرگشان فرا رسد؛ یا اینکه خداوند، راهی برای آنها قرار دهد.
وَ الَّذانِ يَأتِيٰنِها مِنكُم فَئئاذوهُماۚ فَاِن تابا وَ اَصلَحا فَاَعرِضوا عَنهُمآۚاِنَّ اللهَ كانَ تَوّابًا رَحيمًا (16)
و از میان شما، آن مردان و زنانی که (همسر ندارند، و) مرتکب آن کار (زشت) میشوند، آنها را آزار دهید (و حد بر آنان جاری نمایید)! و اگر توبه کنند، و (خود را) اصلاح نمایند، (و به جبران گذشته بپردازند،) از آنها درگذرید! زیرا خداوند، توبه پذیر و مهربان است.
اِنَّمَا التَّوبَةُ عَلَي اللهِ لِلَّذينَ يَعمَلونَ السّوٓءَ بِجَهالَةٍ ثُمَّ يَتوبونَ مِن قَريبٍ فَاُولئِكَ يَتوبُ اللهُ عَلَيهِمؕ وَكانَ اللهُ عَليمًا حَكيمًا (17)
پذیرش توبه از سوی خدا، تنها برای کسانی است که کار بدی را از روی جهالت انجام میدهند و سپس به زودی توبه میکنند، خداوند توبه چنین اشخاصی را میپذیرد و خدا دانا و حکیم است.
وَ لَيسَتِ التَّوبَةُ لِلَّذينَ يَعمَلونَ السَّيِّئئاتِۙ حَتّيٰٓ اِذا حَضَرَ اَحَدَهُمُ المَوتُ قالَ اِنّي تُبتُ الئئـٰنَ ࣕ وَ لَا الَّذينَ يَموتونَ وَ هُم كُفّارٌۚ اُولئِكَ اَعتَدنا لَهُم عَذابًا اَليمًا (18)
و برای کسانی که کارهای بد را انجام میدهند، و هنگامی که مرگ یکی از آنها فرا برسد می گوید الان توبه کردم، توبه نیست و نه برای کسانی که در حال کفر از دنیا میروند، اینها کسانی هستند که عذاب دردناکی برای آنها فراهم کرده ایم.
يٰٓـاَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لايَحِلُّ لَكُم اَن تَرِثُوا النِّسآءَ كَرهًا ؗ وَ لاتَعضُلوهُنَّ لِتَذهَبوا بِبَعضِ مآ ءاتَيتُموهُنَّ اِلّآ اَن يَأتينَ بِفاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍۚ وَ عاشِروهُنَّ بِالمَعروفِۚ فَاِن كَرِهتُموهُنَّ فَعَسيٰٓ اَن تَكرَهوا شَيئئًا وَ يَجعَلَ اللهُ فيهِ خَيرًا كَثيرًا (19)
ای کسانی که ایمان آورده اید! برای شما حلال نیست که از زنان، از روی اکراه (و ایجاد ناراحتی برای آنها) ارث ببرید! و آنان را تحت فشار قرار ندهید که قسمتی از آنچه به آنها پرداخته اید (از مهر)، تملک کنید! مگر اینکه آنها عمل زشت آشکاری انجام دهند و با آنان، به طور شایسته رفتار کنید! و اگر از آنها (بجهتی) کراهت داشتید، (فورا تصمیم به جدایی نگیرید!) چه بسا چیزی خوشایند شما نباشد، و خداوند خیر فراوانی در آن قرار میدهد.
وَ اِن اَرَدتُمُ استِبدالَ زَوجٍ مَكانَ زَوجٍ وَ ءاتَيتُم اِحدیــٰهُنَّ قِنطارًا فَلا تَأخُذوا مِنهُ شَيئئًاۚ اَتَأخُذونَهۥ بُهتانًا وَ اِثمًا مُبينًا (20)
و اگر تصمیم گرفتید که همسر دیگری به جای همسر خود انتخاب کنید و مال فراوانی (به عنوان مهر) به او پرداخته اید، چیزی از آن را نگیرید آیا برای باز پس گرفتن مهر زنان، متوسل به تهمت و گناه آشکار میشوید؟
وَ كَيفَ تَأخُذونَهۥ وَ قَد اَفضيٰ بَعضُكُم اِليٰ بَعضٍ وَ اَخَذنَ مِنكُم ميثاقًا غَليظًا (21)
و چگونه آن را باز پس می گیرید در حالی که شما با یکدیگر تماس و آمیزش کامل داشته اید و (از این گذشته) آنها پیمان محکمی (هنگام ازدواج) از شما گرفته اند.
وَ لا تَنكِحوا ما نَكَحَ ءابآؤُكُم مِنَ النِّسآءِ اِلّا ما قَد سَلَفَ ؗ اِنَّهۥ كانَ فاحِشَةً وَ مَقتًا وَ سآءَ سَبيلًا (22)
با زنانی که پدران شما با آنها ازدواج کرده اند، هرگز ازدواج نکنید! مگر آنها که در گذشته (قبل از نزول این حکم) انجام شده است؛ زیرا این کار، عمل زشت و تنفر آور است و روش نادرستی میباشد.
حُرِّمَت عَلَيكُم اُمَّهٰتُكُم وَ بَناتُكُم وَ اَخَوٰتُكُم وَ عَمّٰتُكُم وَ خٰلٰتُكُم وَ بَناتُ الاَخِ وَ بَناتُ الاُختِ ࣕ وَ اُمَّهٰتُكُمُ الّٰتيٓ اَرضَعنَكُم وَ اَخَوٰتُكُم مِنَ الرَّضاعَةِ ࣕ وَ اُمَّهٰتُ نِسآئِكُم وَ رَبآئِبُكُمُ الّٰتي في حُجورِكُم مِن نِسآئِكُمُ الّٰتي دَخَلتُم بِهِنَّۚ فَاِن لَم تَكونوا دَخَلتُم بِهِنَّ فَلا جُناحَ عَلَيكُمۚ وَ حَلآئِلُ اَبنآئِكُمُ الَّذينَ مِن اَصلابِكُم ؗ وَ اَن تَجمَعوا بَينَ الاُختَينِ اِلّا ما قَد سَلَفَۚ اِنَّ اللهَ كانَ غَفورًا رَحيمًا (23)
حرام شده است بر شما، مادرانتان، و دختران، و خواهران، و عمه ها، و خاله ها، و دختران برادر، و دختران خواهر شما، و مادرانی که شما را شیر داده اند، و خواهران رضاعی شما، و مادران همسرانتان، و دختران همسرتان که در دامان شما پرورش یافته اند از همسرانی که با آنها آمیزش جنسی داشته اید – و چنانچه با آنها آمیزش جنسی نداشته اید، (دختران آنها) برای شما مانعی ندارد – و (همچنین) همسرهای پسرانتان که از نسل شما هستند (- نه پسر خوانده ها -) و (نیز حرام است بر شما) جمع میان دو خواهر کنید؛ مگر آنچه در گذشته واقع شده؛ چرا که خداوند، آمرزنده و مهربان است.
وَ المُحصَنٰتُ مِنَ النِّسآءِ اِلّا ما مَلَكَت اَيمٰنُكُمۚ كِتٰبَ اللهِ عَلَيكُمؕ وَ اُحِلَّ لَكُم ماوَرآءَ ذٰلِكُم اَن تَبتَغوا بِاَموالِكُم مُحصِنينَ غَيرَ مُسٰفِحينَۚ فَمَا استَمتَعتُم بِهٖ مِنهُنَّ فَئئاتوهُنَّ اُجورَهُنَّ فَريضَةًۚ وَ لا جُناحَ عَلَيكُم فيما تَراضَيتُم بِهٖ مِن بَعدِ الفَريضَةِۚ اِنَّ اللهَ كانَ عَليمًا حَكيمًا (24)
و زنان شوهردار (بر شما حرام است؛) مگر آنها را که مالک شده اید، اینها احکامی است که خداوند بر شما مقرر داشته و زنان دیگر غیر از اینها (که گفته شد) برای شما حلال است، که با اموال خود آنها را اختیار کنید در حالی که پاکدامن باشید و از زنا خودداری نمایید، و زنانی را که متعه میکنید مهر آنها را، واجب است بپردازید و گناهی بر شما نیست نسبت به آنچه با یکدیگر توافق کرده اید بعد از تعیین مهر، خداوند دانا و حکیم است.
وَمَن لَم يَستَطِع مِنكُم طَولًا اَن يَنكِحَ المُحصَنٰتِ المُؤمِنٰتِ فَمِن ما مَلَكَت اَيمٰنُكُم مِن فَتَيٰتِكُمُ المُؤمِنٰتِۚ وَ اللهُ اَعلَمُ بِايمانِكُم ؗ بَعضُكُم مِن بَعضٍۚ فَانكِحوهُنَّ بِـاِذنِ اَهلِهِنَّ وَ ءاتوهُنَّ اُجورَهُنَّ بِالمَعروفِ مُحصَنٰتٍ غَيرَ مُسٰفِحـٰتٍ وَلامُتَّخِذٰتِ اَخدانٍۚ فَاِذآ اُحصِنَّ فَاِن اَتَينَ بِفاحِشَةٍ فَعَلَيهِنَّ نِصفُ ما عَلَي المُحصَنٰتِ مِنَ العَذابِۚ ذٰلِكَ لِمَن خَشِيَ العَنَتَ مِنكُمۚ وَاَن تَصبِروا خَيرٌ لَكُمؕ وَ اللهُ غَفورٌ رَحيمٌ (25)
و آنها که توانایی ازدواج با زنان (آزاد) پاکدامن با ایمان ندارند میتوانند با زنان پاکدامن از بردگانی با ایمان که در اختیار دارید ازدواج کنند، خدا آگاه به ایمان شماست، و همگی اعضای یک پیکرید، و آنها را به اجازه صاحبان آنان ازدواج نمایید و مهر آنها را به خودشان بدهید، مشروط بر اینکه پاکدامن باشند نه مرتکب زنا بطور آشکار شوند و نه دوست پنهانی بگیرند، و در صورتی که محصنه باشند و مرتکب عمل منافی عفت شوند نصف مجازات زنان آزاد را خواهند داشت، این اجازه (ازدواج با کنیزان) برای آنها است که (از نظر غریزه جنسی) شدیدا در زحمت باشند و اگر خودداری کنید (از ازدواج با آنان) برای شما بهتر است و خداوند آمرزنده و مهربان است.
يُريدُ اللهُ لِيُبَيِّنَ لَكُم وَ يَهدِيَكُم سُنَنَ الَّذينَ مِن قَبلِكُم وَ يَتوبَ عَلَيكُمؕ وَ اللهُ عَليمٌ حَكيمٌ (26)
خداوند می خواهد (با این دستورها راههای خوشبختی و سعادت را) برای شما آشکار سازد، و به سنتهای (صحیح) پیشینیان رهبری کند، و شما را از گناه پاک سازد و خداوند دانا و حکیم است.
وَ اللهُ يُريدُ اَن يَتوبَ عَلَيكُم وَ يُريدُ الَّذينَ يَتَّبِعونَ الشَّهَوٰتِ اَن تَميلوا مَيلًا عَظيمًا (27)
و خدا میخواهد شما را ببخشد (و از آلودگی پاک نماید) اما آنها که پیرو شهواتند میخواهند شما به کلی منحرف شوید.
يُريدُ اللهُ اَن يُخَفِّفَ عَنكُمۚ وَ خُلِقَ الاِنسانُ ضَعيفًا (28)
خدا می خواهد (با دستورهای مربوط به ازدواج با کنیزان و مانند آن) کار را بر شما سبک کند، و انسان، ضعیف آفریده شده (و در برابر طوفان غرایز، مقاومت او کم است)
يٰٓـاَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لا تَأكُلوٓا اَموالَكُم بَينَكُم بِالباطِلِ ؗ اِلّآ اَن تَكونَ تِجارَةً عَن تَراضٍ مِنكُمۚ وَ لاتَقتُلوٓا اَنفُسَكُمۚ اِنَّ اللهَ كانَ بِكُم رَحيمًا (29)
ای کسانی که ایمان آورده اید! اموال یکدیگر را به باطل (و از طرق نامشروع) نخورید مگر اینکه تجارتی باشد که با رضایت شما انجام گیرد، و خودکشی نکنید! خداوند نسبت به شما مهربان است.
وَ مَن يَفعَل ذٰلِكَ عُدوانًا وَ ظُلمًا فَسَوفَ نُصليهِ نارًاۚ وَ كانَ ذٰلِكَ عَلَي اللهِ يَسيرًا (30)
و هر کس این عمل را از روی تجاوز و ستم انجام دهد، بزودی او را در آتشی وارد خواهیم ساخت و این کار برای خدا آسان است.
اِن تَجتَنِبوا كَبآئِرَ ما تُنهَونَ عَنهُ نُكَفِّر عَنكُم سَيِّئئاتِكُم وَ نُدخِلكُم مُدخَلًا كَريمًا (31)
اگر از گناهان بزرگی که از آن نهی شده اید اجتناب کنید گناهان کوچک شما را میپوشانیم و در جایگاه خوبی شما را وارد میسازیم.
وَ لا تَتَمَنَّوا ما فَضَّلَ اللهُ بِهٖ بَعضَكُم عَليٰ بَعضٍۚ لِلرِّجالِ نَصيبٌ مِمَّا اكتَسَبوا ؗ وَ لِلنِّسآءِ نَصيبٌ مِمَّا اكتَسَبنَۚ وَ سئئَلُوا اللهَ مِن فَضلِهٖٓؕ اِنَّ اللهَ كانَ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمًا (32)
برتریهایی را که خداوند نسبت به بعضی از شما بر بعضی دیگر قرار داده آرزو نکنید (این تفاوتهای طبیعی و حقوقی برای حفظ نظام اجتماع شما و طبق اصل عدالت است ولی با این حال) مردان نصیبی از آنچه به دست میآورند دارند و زنان نصیبی؛ (و نباید حقوق هیچیک پایمال گردد) و از فضل (و رحمت و برکت) خدا بخواهید و خداوند به هر چیز دانا است.
وَ لِكُلٍّ جَعَلنا مَوالِيَ مِمّا تَرَكَ الوٰلِدانِ وَ الاَقرَبونَ وَ الَّذينَ عَقَدَت اَيمٰنُكُم ؗ فَئئاتوهُم نَصيبَهُمۚ اِنَّ اللهَ كانَ عَليٰ كُلِّ شَيءٍ شَهيدًا (33)
برای هر کس وارثانی قرار دادیم، که از میراث پدر و مادر و نزدیکان ارث ببرند و (نیز) کسانی که با آنها پیمان بسته اید نصیبشان را بپردازید! خداوند بر هر چیز شاهد و ناظر است.
اؘلرِّجالُ قَوّٰمونَ عَلَي النِّسآءِ بِما فَضَّلَ اللهُ بَعضَهُم عَليٰ بَعضٍ وَ بِمآ اَنفَقوا مِن اَموالِهِمۚ فَالصّٰلِحـٰتُ قٰنِتٰتٌ حٰفِظٰتٌ لِلغَيبِ بِما حَفِظَ اللهُۚ وَ الّٰتي تَخافونَ نُشوزَهُنَّ فَعِظوهُنَّ وَ اهجُروهُنَّ فِي المَضاجِعِ وَ اضرِبوهُنَّ ؗ فَاِن اَطَعنَكُم فَلا تَبغوا عَلَيهِنَّ سَبيلًاۚ اِنَّ اللهَ كانَ عَلِيًّا كَبيرًا (34)
مردان، سرپرست و خدمتگزار زنانند، بخاطر برتریهایی که (از نظر نظام اجتماع) خداوند برای بعضی نسبت به بعضی دیگر قرار داده است و به خاطر انفاقهایی که از اموالشان (در مورد زنان) می کنند، و زنان صالح آنها هستند که متواضعند، و در غیاب (همسر خود) اسرار و حقوق او را، در مقابل حقوقی که خدا برای آنان قرار داده، میکنند. و (اما) آن دسته از زنان را که از طغیان و مخالفتشان بیم دارید، پند و اندرز دهید! و (اگر مؤ ثر واقع نشد،) در بستر از آنها دوری نمایید! و (اگر آنهم مؤ ثر نشد و هیچ راهی برای وادار کردن آنها به انجام وظایفشان جز شدت عمل، برای وادار کردن آنها به انجام وظایفشان نبود،) آنها را ترک کنید! و اگر از شما پیروی کردند به آنها تعدی نکنید و (بدانید) خداوند بلند مرتبه و بزرگ است (و قدرت او بالاترین قدرتهاست.)
وَ اِن خِفتُم شِقاقَ بَينِهِما فَابعَثوا حَكَمًا مِن اَهلِهٖ وَ حَكَمًا مِن اَهلِهآ ؗ اِن يُريدآ اِصلاحًا يُوَفِّقِ اللهُ بَينَهُمآۚ اِنَّ اللهَ كانَ عَليمًا خَبيرًا (35)
و اگر از جدایی و شکاف میان آنها بیم داشته باشید، داوری از خانواده شوهر، و داوری از خانواده زن انتخاب کنید (تا به کار آنان رسیدگی کنند) اگر این دو داور تصمیم به اصلاح داشته باشند خداوند کمک به توافق آنها میکند، زیرا خداوند دانا و آگاه است (و از نیات همه با خبر است.)
وَ اعبُدُوا اللهَ وَ لاتُشرِكوا بِهٖ شَيئئًا ؗ وَ بِالوالِدَينِ اِحسانًا وَ بِذِي القُربيٰ وَ اليَتٰميٰ وَ المَسٰكينِ وَ الجارِ ذِي القُربيٰ وَ الجارِ الجُنُبِ وَ الصّاحِبِ بِالجَنبِ وَ ابنِ السَّبيلِ وَ ما مَلَكَت اَيمٰنُكُمۚ اِنَّ اللهَ لا يُحِبُّ مَن كانَ مُختالًا فَخورًا (36)
و خدا را بپرستید! و هیچ چیز را شریک او قرار ندهید! و به پدر و مادر، نیکی کنید؛ و همچنین به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان، و همسایه نزدیک، و همسایه دور، و دوست و همنشین و واماندگان در سفر و بردگانی که مالک آنها هستید، زیرا خداوند، کسی را که متکبر و فخرفروش است، (و از ادای حقوق دیگران سرباز میزند،) دوست نمیدارد.
اؘلَّذينَ يَبخَلونَ وَ يَأمُرونَ النّاسَ بِالبُخلِ وَ يَكتُمونَ مآ ءاتیــٰهُمُ اللهُ مِن فَضلِهٖؕ وَ اَعتَدنا لِلكٰفِرينَ عَذابًا مُهينًا (37)
آنها کسانی هستند که بخل می ورزند، و مردم را نیز به بخل دعوت می کنند و آنچه را که خداوند از فضل (و رحمت) خود به آنها داده کتمان مینمایند (این عمل آنها در حقیقت از کفرشان سرچشمه گرفته؛) و ما برای کافران، عذاب خوار کننده ای آماده کرده ایم.
وَ الَّذينَ يُنفِقونَ اَموالَهُم رِئآءَ النّاسِ وَ لايُؤمِنونَ بِاللهِ وَ لابِاليَومِ الأخِرِؕ وَ مَن يَكُنِ الشَّيطٰنُ لَهۥ قَرينًا فَسآءَ قَرينًا (38)
و آنها کسانی هستند که اموال خود را برای نشان دادن به مردم انفاق میکنند و ایمان به خداوند و روز بازپسین ندارند (چرا که شیطان رفیق و همنشین آنها است) و کسی که شیطان قرین او است بدقرینی انتخاب کرده است.
وَ ماذا عَلَيهِم لَو ءامَنوا بِاللهِ وَ اليَومِ الأخِرِ وَ اَنفَقوا مِمّا رَزَقَهُمُ اللهُۚ وَ كانَ اللهُ بِهِم عَليمًا (39)
چه می شد اگر به خدا و روز بازپسین ایمان میآوردند و از آنچه خدا به آنها روزی داده، (در راه او) انفاق می نمودند!؟ و خداوند از (اعمال و نیات) آنها آگاه است.
اِنَّ اللهَ لايَظلِمُ مِثقالَ ذَرَّةٍ ؗ وَ اِن تَكُ حَسَنَةً يُضٰعِفها وَ يُؤتِ مِن لَدُنهُ اَجرًا عَظيمًا (40)
خداوند (حتی) به اندازه سنگینی ذره ای ستم نمیکند و اگر کار نیکی باشد، آن را دو چندان میسازد، و از نزد خود پاداش عظیمی (در برابر آن) میدهد.
فَكَيفَ اِذا جِئنا مِن كُلِّ اُمَّةٍ بِشَهيدٍ وَ جِئنا بِكَ عَليٰ هٰٓؤُلآءِ شَهيدًا (41)
حال آنها چگونه است، آن روزی که از هر امتی،و گواهی (بر اعمالشان) میآوریم، و تو را نیز بر آنان گواه خواهیم آورد؟
يَومَئِذٍ يَوَدُّ الَّذينَ كَفَروا وَ عَصَوُا الرَّسولَ لَو تُسَوّيٰ بِهِمُ الاَرضُ ؗ وَ لا يَكتُمونَ اللهَ حَديثًا (42)
در آن روز، آنها که کافر شدند و با پیامبر (ص) بمخالفت برخاستند، آرزو میکنند که ای کاش (خاک بودند، و) خاک آنها نیز با زمینهای اطراف یکسان میشد (و بکلی محو و فراموش میشدند). در آن روز، (با آن همه گواهان)، سخنی را نمیتوانند از خدا پنهان کنند.
يٰٓـاَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لاتَقرَبُوا الصَّلوٰةَ وَ اَنتُم سُكٰريٰ حَتّيٰ تَعلَموا ما تَقولونَ وَ لاجُنُبًا اِلّا عابِري سَبيلٍ حَتّيٰ تَغتَسِلواۚ وَ اِن كُنتُم مَرضيٰٓ اَو عَليٰ سَفَرٍ اَو جآءَ اَحَدٌ مِنكُم مِنَ الغآئِطِ اَو لٰمَستُمُ النِّسآءَ فَلَم تَجِدوا مآءً فَتَيَمَّموا صَعيدًا طَيِّبًا فَامسَحوا بِوُجوهِكُم وَ اَيديكُمۚ اِنَّ اللهَ كانَ عَفُوًّا غَفورًا (43)
ای کسانی که ایمان آورده اید! در حال مستی به نماز نزدیک نشوید، تا بدانید چه میگویید! و همچنین هنگامی که جنب هستید – مگر اینکه مسافر باشید – تا غسل کنید. و اگر بیمارید، یا مسافر، و یا «قضای حاجت» کرده اید، و یا با زنان آمیزش جنسی داشته اید، و در این حال، آب (برای وضو و غسل) نیافتید، با خاک پاکی تیمم کنید! (به این طریق که) صورتها و دستهایتان را با آن مسح نمایید. خداوند بخشنده و آمرزنده است.
اَلَم تَرَ اِلَي الَّذينَ اوتوا نَصيبًا مِنَ الكِتٰبِ يَشتَرونَ الضَّلٰلَةَ وَ يُريدونَ اَن تَضِلُّوا السَّبيلَ (44)
آیا ندیدی کسانی را که بهره ای از کتاب (خدا) به آنها داده شده بود، (به جای اینکه از آن، برای هدایت خود و دیگران استفاده کنند، برای خویش) گمراهی میخرند، و میخواهند شما نیز گمراه شوید.
وَ اللهُ اَعلَمُ بِاَعدآئِكُمۚ وَ كَفيٰ بِاللهِ وَلِيًّا وَ كَفيٰ بِاللهِ نَصيرًا (45)
خدا از دشمنان شما آگاه است؛ (ولی آنها به شما زیانی نمیرسانند.) و کافی است که خدا ولی شما باشد؛ و کافی است که خدا یاور شما باشد.
مِنَ الَّذينَ هادوا يُحَرِّفونَ الكَلِمَ عَن مَواضِعِهٖ وَ يَقولونَ سَمِعنا وَ عَصَينا وَ اسمَع غَيرَ مُسمَعٍ وَ راعِنا لَيًّا بِاَلسِنَتِهِم وَ طَعنًا فِي الدّينِۚ وَ لَو اَنَّهُم قالوا سَمِعنا وَ اَطَعنا وَ اسمَع وَ انظُرنا لَكانَ خَيرًا لَهُم وَ اَقوَمَ وَ لٰكِن لَعَنَهُمُ اللهُ بِكُفرِهِم فَلا يُؤمِنونَ اِلّا قَليلًا (46)
بعضی از یهود، سخنان را از محل خود تحریف میکنند؛ و (به جای اینکه بگویند: «شنیدیم و اطاعت کردیم)، میگویند: «شنیدیم و مخالفت کردیم و (نیز میگویند:) بشنو! که هرگز نشنوی! و (از روی تمسخر میگویند:) راعنا ( ما را تحمیق کن!) تا با زبان خود، حقایق را بگردانند و در آئین خدا، طعنه زنند ولی اگر آنها (به جای این همه لجاجت) میگفتند: «شنیدیم و اطاعت کردیم؛ و سخنان ما را بشنو و به ما مهلت ده (تا حقایق را درک کنیم»)، برای آنها بهتر، و با واقعیت سازگارتر بود. ولی خداوند، آنها را بخاطر کفرشان، از رحمت خود دور ساخته است؛ از این رو جز عده کمی ایمان نمیآورند.
يٰٓـاَيـُّهَا الَّذينَ اوتُوا الكِتٰبَ ءامِنوا بِما نَزَّلنا مُصَدِّقًا لِما مَعَكُم مِن قَبلِ اَن نَطمِسَ وُجوهًا فَنَرُدَّها عَليٰٓ اَدبارِهآ اَو نَلعَنَهُم كَما لَعَنّآ اَصحٰبَ السَّبتِۚ وَ كانَ اَمرُ اللهِ مَفعولًا (47)
ای کسانی که کتاب (خدا) به شما داده شده! به آنچه (بر پیامبر خود) نازل کردیم – و هماهنگ با نشانه هایی است که با شماست – ایمان بیاورید، پیش از آنکه صورتهایی را محو کنیم، و سپس به پشت سر بازگردانیم، یا آنها را از رحمت خود دور سازیم، همان گونه که «اصحاب سبت» (گروهی از تبهکاران بنی اسرائیل) را دور ساختیم، و فرمان خدا، در هر حال انجام شدنی است.
اِنَّ اللهَ لايَغفِرُ اَن يُشرَكَ بِهٖ وَ يَغفِرُ ما دونَ ذٰلِكَ لِمَن يَشآءُۚ وَ مَن يُشرِك بِاللهِ فَقَدِ افتَريٰٓ اِثمًا عَظيمًا (48)
خداوند (هرگز) شرک را نمیبخشد! و پائین تر از آن را برای هر کس بخواهد (و شایسته بداند) می بخشد، و آن کس که برای خدا، شریکی قرار دهد، گناه بزرگی مرتکب شده است.
اَلَم تَرَ اِلَي الَّذينَ يُزَكّونَ اَنفُسَهُمۚ بَلِ اللهُ يُزَكّي مَن يَشآءُ وَ لايُظلَمونَ فَتيلًا (49)
آیا ندیدی کسانی را که خودستایی میکنند؟! (این خودستاییها، بیارزش است؛) ولی خدا هر کس را بخواهد ستایش میکند؛ و کمترین ستمی به آنها نخواهد شد.
اؙنظُر كَيفَ يَفتَرونَ عَلَي اللهِ الكَذِبَ ؗ وَ كَفيٰ بِهٖٓ اِثمًا مُبينًا (50)
ببین چگونه به خدا دروغ می بندند! و همین گناه آشکار، (برای مجازات آنان) کافی است.
اَلَم تَرَ اِلَي الَّذينَ اوتوا نَصيبًا مِنَ الكِتٰبِ يُؤمِنونَ بِالجِبتِ وَ الطّاغوتِ وَ يَقولونَ لِلَّذينَ كَفَروا هٰٓؤُلآءِ اَهديٰ مِنَ الَّذينَ ءامَنوا سَبيلًا (51)
آیا ندیدی کسانی را که بهره ای از کتاب (خدا) به آنان داده شده، (با این حال،) به «جبت» و «طاغوت» (بت و بت پرستان) ایمان میآورند، و به مشرکان میگویند: «آنها، از کسانی که ایمان آورده اند، هدایت یافته ترند؟!»
اُولئِكَ الَّذينَ لَعَنَهُمُ اللهُۚ وَ مَن يَلعَنِ اللهُ فَلَن تَجِدَ لَهۥ نَصيرًا (52)
آنها کسانی هستند که خداوند، ایشان را از رحمت خود دور ساخته است؛ و هر کس را خدا از رحمتش دور کند، یاوری برای او نخواهی یافت.
اَم لَهُم نَصيبٌ مِنَ المُلكِ فَاِذًا لايُؤتونَ النّاسَ نَقيرًا (53)
آیا آنها (یهود) سهمی در حکومت دارند (که بخواهند چنین قضاوتی کنند؟) در حالی که اگر چنین بود به مردم هیچ حقی نمیدادند (و همه چیز را در انحصار خود میگرفتند).
اَم يَحسُدونَ النّاسَ عَليٰ مآ ءاتیــٰهُمُ اللهُ مِن فَضلِهٖؗ فَقَد ءاتَينآ ءالَ اِبرٰهيمَ الكِتٰبَ وَ الحِكمَةَ وَ ءاتَينٰهُم مُلكًا عَظيمًا (54)
با اینکه به مردم (پیامبر و خاندانش) در برابر آنچه خدا از فضلش به آنها بخشیده، حسد میورزند (چرا حسد میورزند) با اینکه به آل ابراهیم (که یهود از خاندان او هستند) کتاب و حکمت دادیم و حکومت عظیمی در اختیار آنها قرار دادیم.
فَمِنهُم مَن ءامَنَ بِهٖ وَ مِنهُم مَن صَدَّ عَنهُۚ وَ كَفيٰ بِجَهَنَّمَ سَعيرًا (55)
ولی جمعی از آنها به آن ایمان آوردند و جمعی ایجاد مانع در راه آن نمودند و شعله فروزان آتش دوزخ برای آنها کافی است!
اِنَّ الَّذينَ كَفَروا بِئئايٰتِنا سَوفَ نُصليهِم نارًاؗ كُلَّما نَضِجَت جُلودُهُم بَدَّلنٰهُم جُلودًا غَيرَها لِيَذوقُوا العَذابَؕ اِنَّ اللهَ كانَ عَزيزًا حَكيمًا (56)
کسانی که به آیات ما کافر شدند بزودی آنها را در آتشی وارد میکنیم که هر گاه پوستهای تن آنها (در آن) بریان گردد (و بسوزد) پوستهای دیگری به جای آن قرار میدهیم تا کیفر را بچشند، خداوند توانا و حکیم است (و روی حساب کیفر میدهد).
وَ الَّذينَ ءامَنوا وَ عَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ سَنُدخِلُهُم جَنّٰتٍ تَجري مِن تَحتِهَا الاَنهٰرُ خٰلِدينَ فيهآ اَبَدًا ؗ لَهُم فيهآ اَزواجٌ مُطَهَّرَةٌ ؗ وَ نُدخِلُهُم ظِلًّا ظَليلًا (57)
و آنها که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند به زودی آنها را در باغهائی از بهشت وارد میکنیم که نهرها از زیر درختان آن جاری است، و همیشه در آن خواهند ماند، و همسرانی پاکیزه برای آنها خواهد بود، و آنها را در سایه هائی که قطع نمیشود داخل میکنیم.
اِنَّ اللهَ يَأمُرُكُم اَن تُؤَدُّوا الاَمٰنٰتِ اِليٰٓ اَهلِهاࣕ وَ اِذا حَكَمتُم بَينَ النّاسِ اَن تَحكُموا بِالعَدلِۚ اِنَّ اللهَ نِعِمّا يَعِظُكُم بِهٖٓۚ اِنَّ اللهَ كانَ سَميعًا بَصيرًا (58)
خداوند به شما فرمان میدهد که امانتها را به صاحبان آن برسانید و هنگامی که میان مردم داوری میکنید از روی عدالت داوری کنید، خداوند پند و اندرزهای خوبی به شما میدهد، خداوند شنوا و بیناست.
يٰٓـاَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوٓا اَطيعُوا اللهَ وَ اَطيعُوا الرَّسولَ وَ اُولِي الاَمرِ مِنكُمۚ فَاِن تَنازَعتُم في شَيءٍ فَرُدّوهُ اِلَي اللهِ وَ الرَّسولِ اِن كُنتُم تُؤمِنونَ بِاللهِ وَ اليَومِ الأخِرِۚ ذٰلِكَ خَيرٌ وَ اَحسَنُ تَأويلًا (59)
ای کسانی که ایمان آورده اید! اطاعت کنید خدا را و اطاعت کنید پیامبر خدا و صاحبان امر را، و هر گاه در چیزی نزاع کردید آنرا به خدا و پیامبر ارجاع دهید اگر ایمان به خدا و روز رستاخیز دارید، این برای شما بهتر و عاقبت و پایانش نیکوتر است.
اَلَم تَرَ اِلَي الَّذينَ يَزعُمونَ اَنَّهُم ءامَنوا بِمآ اُنزِلَ اِلَيكَ وَ مآ اُنزِلَ مِن قَبلِكَ ࣕ يُريدونَ اَن يَتَحاكَموٓا اِلَي الطّاغوتِ وَ قَد اُمِروٓا اَن يَكفُروا بِهٖ ࣕ وَ يُريدُ الشَّيطٰنُ اَن يُضِلَّهُم ضَلٰلًا بَعيدًا (60)
آیا ندیدی کسانی را که گمان میکنند به آنچه (از کتب آسمانی) بر تو و بر پیشینیان نازل شده ایمان آورده اند ولی میخواهند طاغوت و حکام باطل را به داوری بطلبند با اینکه به آنها دستور داده شده به طاغوت کافر شوند، و شیطان میخواهد آنها را شدیدا گمراه کند، و به بیراهه های دور دستی بیفکند.
وَ اِذا قيلَ لَهُم تَعالَوا اِليٰ مآ اَنزَلَ اللهُ وَ اِلَي الرَّسولِ رَاَيتَ المُنٰفِقينَ يَصُدّونَ عَنكَ صُدودًا (61)
و هنگامی که به آنها گفته می شود: «به سوی آنچه خدا نازل کرده، و به سوی پیامبر بیایید، منافقان را می بینی که از قبول دعوت تو اعراض میکنند.
فَكَيفَ اِذآ اَصابَتهُم مُصيبَةٌ بِما قَدَّمَت اَيديهِم ثُمَّ جآءوكَ يَحلِفونَ بِاللهِ اِن اَرَدنآ اِلّآ اِحسانًا وَ تَوفيقًا (62)
پس چگونه موقعی که بر اثر اعمالشان گرفتار مصیبتی میشوند به سراغ تو می آیند و سوگند یاد میکنند که منظور ما (از بردن داوری به نزد دیگران) جز نیکی کردن و توافق (میان طرفین نزاع) نبوده است؟!
اُولئِكَ الَّذينَ يَعلَمُ اللهُ ما في قُلوبِهِم فَاَعرِض عَنهُم وَ عِظهُم وَ قُل لَهُم فيٓ اَنفُسِهِم قَولًا بَليغًا (63)
آنها کسانی هستند که خدا، آنچه را در دل دارند میداند. از (مجازات) آنها صرف نظر کن! و آنها را اندرز ده! و با بیانی رسا، نتایج اعمالشان را به آنها گوشزد نما!
وَ مآ اَرسَلنا مِن رَسولٍ اِلّا لِيُطاعَ بِـاِذنِ اللهِۚ وَ لَو اَنَّهُم اِذ ظَلَموٓا اَنفُسَهُم جآءوكَ فَاستَغفَرُوا اللهَ وَ استَغفَرَ لَهُمُ الرَّسولُ لَوَجَدُوا اللهَ تَوّابًا رَحيمًا (64)
ما هیچ پیامبری را نفرستادیم، مگر به این منظور که به فرمان خدا، از وی اطاعت شود، و اگر این مخالفان هنگامی که به خود ستم میکردند (و فرمانهای خدا را زیر پا میگذاردند) به نزد تو میآمدند و از خدا طلب آمرزش میکردند و پیامبر هم برای آنها استغفار میکرد خدا را توبه پذیر و مهربان مییافتند.
فَلا وَ رَبِّكَ لايُؤمِنونَ حَتّيٰ يُحَكِّموكَ فيما شَجَرَ بَينَهُم ثُمَّ لايَجِدوا فيٓ اَنفُسِهِم حَرَجًا مِمّا قَضَيتَ وَ يُسَلِّموا تَسليمًا (65)
به پروردگارت سوگند که آنها مؤ من نخواهند بود، مگر اینکه تو را در اختلافات خود به داوری طلبند؛ و سپس در دل خود از داوری تو احساس ناراحتی نکنند، و کاملا تسلیم باشند.
وَ لَو اَنّا كَتَبنا عَلَيهِم اَنِ اقتُلوٓا اَنفُسَكُم اَوِ اخرُجوا مِن دِيارِكُم ما فَعَلوهُ اِلّا قَليلٌ مِنهُمۚ وَ لَو اَنَّهُم فَعَلوا ما يوعَظونَ بِهٖ لَكانَ خَيرًا لَهُم وَ اَشَدَّ تَثبيتًا (66)
(ما تکلیف مشکلی بر دوش آنها ننهادیم) اگر (همانند بعضی از امم پیشین) به آنها دستور میدادیم یکدیگر را به قتل برسانند و یا: «از وطن و خانه خود بیرون روید»، تنها عده کمی از آنها عمل میکردند! و اگر اندرزهایی را که به آنان داده میشد، انجام میدادند، به سود آنها بود و موجب تقویت ایمان آنها میگردید.
وَ اِذًا لَأتَينٰهُم مِن لَدُنّــآ اَجرًا عَظيمًا (67)
و در این صورت، پاداش بزرگی از ناحیه خود به آنها میدادیم.
وَ لَهَدَينٰهُم صِراطًا مُستَقيمًا (68)
و آنها را به راه راست، هدایت میکردیم.
وَ مَن يُطِعِ اللهَ وَ الرَّسولَ فَاُولئِكَ مَعَ الَّذينَ اَنعَمَ اللهُ عَلَيهِم مِنَ النَّبِيّينَ وَ الصِّدّيقينَ وَ الشُّهَدآءِ وَ الصّٰلِحينَۚ وَ حَسُنَ اُولئِكَ رَفيقًا (69)
و کسی که خدا و پیامبر را اطاعت کند، (در روز رستاخیز،) همنشین کسانی خواهد بود که خدا نعمت خود را بر آنها تمام کرده؛ از پیامبران و صدیقان و شهداء و صالحان، و آنها رفیقهای خوبی هستند!
ذٰلِكَ الفَضلُ مِنَ اللهِۚ وَ كَفيٰ بِاللهِ عَليمًا (70)
این موهبتی از ناحیه خداست. و کافی است که او، (از حال بندگان و نیات و اعمال آنها) آگاه است.
يٰٓـاَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا خُذوا حِذرَكُم فَانفِروا ثُباتٍ اَوِ انفِروا جَميعًا (71)
ای کسانی که ایمان آورده اید آمادگی خود را (در برابر دشمن) حفظ کنید و در دسته های متعدد یا به صورت دسته واحد (طبق شرایط موجود) به سوی دشمن حرکت نمائید.
وَ اِنَّ مِنكُم لَمَن لَيُبَطِّئَنَّ ؗ فَاِن اَصابَتكُم مُصيبَةٌ قالَ قَد اَنعَمَ اللهُ عَلَيَّ اِذ لَم اَكُن مَعَهُم شَهيدًا (72)
در میان شما افرادی (منافق) هستند که هم خودشان سستند و هم دیگران را سست مینمایند. اگر مصیبتی به شما برسد میگویند: خدا به ما نعمت داد که با مجاهدان نبودیم تا شاهد (آن مصیبت) باشیم!
وَ لَئِن اَصابَكُم فَضلٌ مِنَ اللهِ لَيَقولَنَّ كَاَن لَم تَكُن بَينَكُم وَ بَينَهۥ مَوَدَّةٌ يٰلَيتَني كُنتُ مَعَهُم فَاَفوزَ فَوزًا عَظيمًا (73)
و اگر غنیمتی به شما برسد، درست مثل اینکه هرگز میان شما و آنها مودت و دوستی نبوده، میگویند: ای کاش ما هم با آنها بودیم و به رستگاری و پیروزی بزرگی نائل میشدیم!
فَليُقاتِل في سَبيلِ اللهِ الَّذينَ يَشرونَ الحَيوٰةَ الدُّنيا بِالأخِرَةِۚ وَ مَن يُقاتِل في سَبيلِ اللهِ فَيُقتَل اَو يَغلِب فَسَوفَ نُؤتيهِ اَجرًا عَظيمًا (74)
آنها که زندگی دنیا را به آخرت فروختهاند باید در راه خدا پیکار کنند، و آن کس که در راه خدا پیکار کند و کشته شود یا پیروز گردد پاداش بزرگی به او خواهیم داد.
وَ ما لَكُم لا تُقاتِلونَ في سَبيلِ اللهِ وَ المُستَضعَفينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّسآءِ وَ الوِلدانِ الَّذينَ يَقولونَ رَبَّنآ اَخرِجنا مِن هٰذِهِ القَريَةِ الظّالِمِ اَهلُها ࣕ وَ اجعَل لَنا مِن لَدُنكَ وَلِيًّا وَ اجعَل لَنا مِن لَدُنكَ نَصيرًا (75)
چرا در راه خدا و در راه مردان و زنان و کودکانی که (به دست ستمگران) تضعیف شده اند پیکار نمیکنید؟، همان افراد (ستمدیده ای) که میگویند خدایا ما را از این شهر (مکه) که اهلش ستمگرند بیرون ببر و برای ما از طرف خود سرپرست قرار بده. و از برای ما از طرف خود یار و یاوری تعیین فرما.
اؘلَّذينَ ءامَنوا يُقاتِلونَ في سَبيلِ اللهِ ؗ وَ الَّذينَ كَفَروا يُقاتِلونَ في سَبيلِ الطّاغوتِۚ فَقاتِلوٓا اَولِيآءَ الشَّيطٰنِ ؗ اِنَّ كَيدَ الشَّيطٰنِ كانَ ضَعيفًا (76)
آنها که ایمان دارند در راه خدا پیکار میکنند و آنها که کافرند در راه طاغوت (و افراد طغیانگر) پس شما با یاران شیطان پیکار کنید (و از آنها نهراسید) زیرا نقشه شیطان (همانند قدرتش) ضعیف است.
اَلَم تَرَ اِلَي الَّذينَ قيلَ لَهُم كُفّوٓا اَيدِيَكُم وَ اَقيمُوا الصَّلوٰةَ وَ ءاتُوا الزَّكوٰةَ ؗ فَلَمّا كُتِبَ عَلَيهِمُ القِتالُ اِذا فَريقٌ مِنهُم يَخشَونَ النّاسَ كَخَشيَةِ اللهِ اَو اَشَدَّ خَشيَةًۚ وَ قالوا رَبَّنا لِمَ كَتَبتَ عَلَينَا القِتالَ لَو لآ اَخَّرتَنآ اِليٰٓ اَجَلٍ قَريبٍۚ قُل مَتاعُ الدُّنيا قَليلٌ وَ الأخِرَةُ خَيرٌ لِمَنِ اتَّقيٰ وَ لاتُظلَمونَ فَتيلًا (77)
آیا ندیدی کسانی را که (در مکه) به آنها گفته شد (فعلا) دست از جهاد بدارید و نماز را برپا کنید و زکات بپردازید، (اما آنها از این دستور ناراحت بودند) ولی هنگامی که (در مدینه) فرمان جهاد به آنها داده شد جمعی از آنان از مردم میترسیدند همانگونه که از خدا میترسند، بلکه بیشتر و گفتند پروردگارا چرا جهاد را بر ما مقرر داشتی ؟ چرا این فرمان را کمی تاخیر نینداختی ؟ به آنها بگو سرمایه زندگی دنیا ناچیز است و سرای آخرت برای کسی که پرهیزکار باشد بهتر است و کوچکترین ستمی به شما نخواهد شد.
اَينَما تَكونوا يُدرِككُمُ المَوتُ وَ لَو كُنتُم في بُروجٍ مُشَيَّدَةٍؕ وَ اِن تُصِبهُم حَسَنَةٌ يَقولوا هٰذِهٖ مِن عِندِ اللهِ ؗ وَ اِن تُصِبهُم سَيِّئَةٌ يَقولوا هٰذِهٖ مِن عِندِكَۚ قُل كُلٌّ مِن عِندِ اللهِۚ فَمالِ هٰٓؤُلآءِ القَومِ لايَكادونَ يَفقَهونَ حَديثًا (78)
هر کجا باشید مرگ شما را میگیرد اگر چه در برجهای محکم باشید، و اگر به آنها (منافقان) حسنة (و پیروزی) برسد میگویند از ناحیه خدا است و اگر سیئة (و شکستی) برسد میگویند از ناحیه تو است بگو همه اینها از ناحیه خدا است پس چرا این جمعیت حاضر نیستند حقایق را درک کنند.
مآ اَصابَكَ مِن حَسَنَةٍ فَمِنَ اللهِ ؗ وَ مآ اَصابَكَ مِن سَيِّئَةٍ فَمِن نَفسِكَۚ وَ اَرسَلنٰكَ لِلنّاسِ رَسولًاۚ وَكَفيٰ بِاللهِ شَهيدًا (79)
آنچه از نیکیها به تو میرسد از ناحیه خدا است و آنچه از بدی به تو میرسد از ناحیه خود تو است و ما تو را بعنوان رسول برای مردم فرستادیم و گواهی خدا در این باره کافی است.
مَن يُطِعِ الرَّسولَ فَقَد اَطاعَ اللهَ ؗ وَ مَن تَوَلّيٰ فَمآ اَرسَلنٰكَ عَلَيهِم حَفيظًا (80)
کسی که از پیامبر اطاعت کند اطاعت خدا کرده و کسی که سرباز زند تو در برابر او مسئول نیستی.
وَ يَقولونَ طاعَةٌ فَاِذا بَرَزوا مِن عِندِكَ بَيَّتَ طآئِفَةٌ مِنهُم غَيرَ الَّذي تَقولُ ؗ وَ اللهُ يَكتُبُ ما يُبَيِّتونَ ؗ فَاَعرِض عَنهُم وَ تَوَكَّل عَلَي اللهِۚ وَ كَفيٰ بِاللهِ وَكيلًا (81)
آنها در حضور تو میگویند فرمانبرداریم اما هنگامی که از نزد تو بیرون میروند جمعی از آنها جلسات سری شبانه بر ضد گفته های تو تشکیل میدهند، خداوند آنچه را در این جلسات میگویند مینویسد، اعتنائی به آنها مکن (و از نقشه های آنها وحشت نداشته باش) و توکل بر خدا کن و کافی است که او یار و مدافع تو باشد.
اَفَلا يَتَدَبَّرونَ القُرءانَۚ وَ لَو كانَ مِن عِندِ غَيرِ اللهِ لَوَجَدوا فيهِ اختِلافًا كَثيرًا (82)
آیا درباره قرآن نمیاندیشند که اگر از ناحیه غیر خدا بود اختلافات فراوانی در آن مییافتند.
وَ اِذا جآءَهُم اَمرٌ مِنَ الاَمنِ اَوِ الخَوفِ اَذاعوا بِهٖ ؗ وَ لَو رَدّوهُ اِلَي الرَّسولِ وَ اِليٰٓ اُولِي الاَمرِ مِنهُم لَعَلِمَهُ الَّذينَ يَستَنبِطونَهۥ مِنهُمؕ وَ لَولا فَضلُ اللهِ عَلَيكُم وَ رَحمَتُهۥ لَاتَّبَعتُمُ الشَّيطٰنَ اِلّا قَليلًا (83)
و هنگامی که خبری از پیروزی و شکست به آنها برسد، (بدون تحقیق) آنرا شایع میسازند، و اگر آنرا به پیامبر و پیشوایان (که قدرت تشخیص کافی دارند) ارجاع کنند، از ریشه های مسائل آگاه خواهند شد و اگر فضل و رحمت خدا نبود همگی، جز عده کمی، از شیطان پیروی میکردید.
فَقاتِل في سَبيلِ اللهِ لاتُـكَـلَّفُ اِلّا نَفسَكَ وَ حَرِّضِ المُؤمِنينَ ؗ عَسَي اللهُ اَن يَكُفَّ بَأسَ الَّذينَ كَفَرواۚ وَ اللهُ اَشَدُّ بَأسًا وَ اَشَدُّ تَنكيلًا (84)
در راه خدا پیکار کن، تنها مسئول وظیفه خود هستی، و مومنان را (بر این کار) تشویق نما، امید است خداوند از قدرت کافران جلوگیری کند (حتی اگر تنها خودت به میدان بروی) و خداوند قدرتش بیشتر و مجازاتش دردناکتر است.
مَن يَشفَع شَفاعَةً حَسَنَةً يَكُن لَهۥ نَصيبٌ مِنهاؗ وَمَن يَشفَع شَفاعَةً سَيِّئَةً يَكُن لَهۥ كِفلٌ مِنهاۚ وَ كانَ اللهُ عَليٰ كُلِّ شَيءٍ مُقيتًا (85)
کسی که تشویق به کار نیکی کند نصیبی از آن برای او خواهد بود، و کسی که تشویق به کار بدی کند سهمی از آن خواهد داشت، و خداوند حساب هر چیز را دارد و آنرا حفظ میکند.
وَ اِذا حُيـّيتُم بِتَحِيَّةٍ فَحَيّوا بِاَحسَنَ مِنهآ اَو رُدّوهآۚ اِنَّ اللهَ كانَ عَليٰ كُلِّ شَيءٍ حَسيبًا (86)
و هنگامی که کسی به شما تحیت گوید پاسخ آنرا به طور بهتر دهید یا (لا اقل) به همان گونه پاسخ گوئید، خداوند حساب همه چیز را دارد.
اؘللهُ لآ اِلٰهَ اِلّا هُوَۚ لَيَجمَعَنَّكُم اِليٰ يَومِ القِيٰمَةِ لارَيبَ فيهِۚ وَ مَن اَصدَقُ مِنَ اللهِ حَديثًا (87)
خداوند معبودی جز او نیست، و به طور قطع همه شما را در روز رستاخیز که شک در آن نمیباشد جمع میکند، و کیست که از خداوند راستگوتر باشد.
فَما لَكُم فِي المُنٰفِقينَ فِئَتَينِ وَ اللهُ اَركَسَهُم بِما كَسَبوٓاۚ اَتُريدونَ اَن تَهدوا مَن اَضَلَّ اللهُ ؗ وَ مَن يُضلِلِ اللهُ فَلَن تَجِدَ لَهۥ سَبيلًا (88)
چرا درباره منافقین دو دسته شده اید! (بعضی جنگ با آنها را ممنوع و بعضی مجاز میدانید) در حالی که خداوند به خاطر اعمالشان (افکار) آنها را به کلی وارونه کرده است، آیا شما میخواهید کسانی را که خداوند (بر اثر اعمال زشتشان) گمراه کرده هدایت کنید!! در حالی که هر کس را خداوند گمراه کند راهی برای او نخواهی یافت.
وَدّوا لَو تَكفُرونَ كَما كَفَروا فَتَكونونَ سَوآءً ؗ فَلا تَتَّخِذوا مِنهُم اَولِيآءَ حَتّيٰ يُهاجِروا في سَبيلِ اللهِۚ فَاِن تَوَلَّوا فَخُذوهُم وَ اقتُلوهُم حَيثُ وَجَدتُموهُم ؗ وَ لاتَتَّخِذوا مِنهُم وَلِيًّا وَ لانَصيرًا (89)
آنان دوست دارند که شما هم مانند آنها کافر شوید و مساوی یکدیگر گردید، بنابراین از آنها دوستانی انتخاب نکنید مگر اینکه (توبه کنند و) مهاجرت در راه خدا نمایند، اما آنها که از کار سرباز زنند (و به اقدامات بر ضد شما ادامه دهند) آنها را هر کجا بیابید اسیر کنید و (یا در صورت لزوم) به قتل برسانید و از میان آنها دوست و یار و یاوری اختیار نکنید.
اِلَّا الَّذينَ يَصِلونَ اِليٰ قَومٍ بَينَكُم وَ بَينَهُم ميثاقٌ اَو جآءوكُم حَصِرَت صُدورُهُم اَن يُقاتِلوكُم اَويُقاتِلوا قَومَهُمۚ وَ لَوشآءَ اللهُ لَسَلَّطَهُم عَلَيكُم فَلَقٰتَلوكُمۚ فَاِنِ اعتَزَلوكُم فَلَم يُقاتِلوكُم وَ اَلقَوا اِلَيكُمُ السَّلَمَ فَما جَعَلَ اللهُ لَكُم عَلَيهِم سَبيلًا (90)
مگر آنها که با کسانی که با شما هم پیمانند، پیمان بسته، یا آنها که به سوی شما میآیند و از پیکار با شما یا پیکار با قوم خود ناتوان شده اند (نه سر جنگ با شما دارند و نه توانائی مبارزه با قوم خود) و اگر خداوند بخواهد آنها را بر شما مسلط میکند تا با شما پیکار کنند، بنابراین اگر از شما کناره گیری کردند و با شما پیکار ننمودند (بلکه) پیشنهاد صلح کردند خداوند به شما اجازه نمیدهد که متعرض آنان شوی
سَتَجِدونَ ءاخَرينَ يُريدونَ اَن يَأمَنوكُم وَ يَأمَنوا قَومَهُم ؗ كُلَّما رُدّوٓا اِلَي الفِتنَةِ اُركِسوا فيهاۚ فَاِن لَم يَعتَزِلوكُم وَ يُلقوٓا اِلَيكُمُ السَّلَمَ وَ يَكُفّوٓا اَيدِيَهُم فَخُذوهُم وَ اقتُلوهُم حَيثُ ثَقِفتُموهُمۚ وَ اُولٰٓئِكُم جَعَلنا لَكُم عَلَيهِم سُلطٰنًا مُبينًا (91)
به زودی جمعیت دیگری را مییابید که میخواهند هم از ناحیه شما در امان باشند، و هم از ناحیه قوم خودشان (که مشرکند، لذا در پیش شما ادعای ایمان میکنند ولی) هر زمانی به سوی فتنه (و بت پرستی) باز گردند با سر در آن فرو میروند!، اگر آنها از درگیری با شما کنار نرفتند و پیشنهاد صلح نکردند و دست از شما بر نداشتند، آنها را هر کجا یافتید اسیر کنید، و (یا) به قتل برسانید و آنها کسانی هستند که برای شما تسلط آشکاری نسبت به آنان قرار داده ایم.
وَ ما كانَ لِمُؤمِنٍ اَن يَقتُلَ مُؤمِنًا اِلّا خَطَئئًاۚ وَ مَن قَتَلَ مُؤمِنًا خَطَئئًا فَتَحريرُ رَقَبَةٍ مُؤمِنَةٍ وَ دِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ اِليٰٓ اَهلِهٖٓ اِلّآ اَن يَصَّدَّقوا ؗ فَاِن كانَ مِن قَومٍ عَدُوٍّ لَكُم وَ هُوَمُؤمِنٌ فَتَحريرُ رَقَبَةٍ مُؤمِنَةٍ ؗ وَ اِن كانَ مِن قَومٍ بَينَكُم وَ بَينَهُم ميثاقٌ فَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ اِليٰٓ اَهلِهٖ وَ تَحريرُ رَقَبَةٍ مُؤمِنَةٍۚ فَمَن لَم يَجِد فَصِيامُ شَهرَينِ مُتَتابِعَينِ تَوبَةً مِنَ اللهِؕ وَكانَ اللهُ عَليمًا حَكيمًا (92)
برای هیچ فرد با ایمانی مجاز نیست که فرد با ایمانی را به قتل برساند، مگر اینکه این کار از روی خطا و اشتباه از او سر زند و (در عین حال) کسی که فرد با ایمانی را از روی خطا به قتل برساند باید یک برده آزاد کند و خونبهائی به کسان او بپردازد مگر اینکه آنها خونبها را ببخشند – و اگر مقتول از جمعیتی باشد که دشمنان شما هستند (و کافرند) ولی مقتول با ایمان بوده باید (تنها) یک برده آزاد کند (و پرداختن خونبها لازم نیست) و اگر از جمعیتی باشد که میان شما و آنها پیمانی برقرار است باید خونبهای او را به کسان او بپردازد و یک برده (نیز) آزاد کند، و آن کس که دسترسی (به آزاد کردن برده) ندارد دو ماه پی در پی روزه میگیرد – این (یکنوع تخفیف و) توبه الهی است و خداوند دانا و حکیم است.
وَ مَن يَقتُل مُؤمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزآؤُهۥ جَهَنَّمُ خٰلِدًا فيها وَ غَضِبَ اللهُ عَلَيهِ وَ لَعَنَهۥ وَ اَعَدَّ لَهۥ عَذابًا عَظيمًا (93)
و هر کسی فرد با ایمانی را از روی عمد به قتل برساند مجازات او دوزخ است که جاودانه در آن میماند و خداوند بر او غضب میکند و از رحمتش او را دور میسازد و عذاب عظیمی برای او آماده ساخته است.
يٰٓـاَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوٓا اِذا ضَرَبتُم في سَبيلِ اللهِ فَتَبَيَّنوا وَ لاتَقولوا لِمَن اَلقيٰٓ اِلَيكُمُ السَّلٰمَ لَستَ مُؤمِنًا تَبتَغونَ عَرَضَ الحَيوٰةِ الدُّنيا ࣕ فَعِندَ اللهِ مَغانِمُ كَثيرَةٌۚ كَذٰلِكَ كُنتُم مِن قَبلُ فَمَنَّ اللهُ عَلَيكُم فَتَبَيَّنوٓاۚ اِنَّ اللهَ كانَ بِما تَعمَلونَ خَبيرًا (94)
ای کسانی که ایمان آورده اید هنگامی که در راه خدا گام بر میدارید (و به سفری برای جهاد میروید) تحقیق کنید و به کسی که اظهار صلح و اسلام میکند نگوئید مسلمان نیستی بخاطر اینکه سرمایه ناپایدار دنیا (و غنائمی) بدست آورید، زیرا غنیمتهای بزرگی در نزد خدا (برای شما) است، شما قبلا چنین بودید و خداوند بر شما منت گذارد (و هدایت نمود) بنا بر این (بشکرانه این نعمت بزرگ) تحقیق کنید، خداوند به آنچه عمل میکنید آگاه است.
لايَستَوِي القٰعِدونَ مِنَ المُؤمِنينَ غَيرُ اُولِي الضَّرَرِ وَ المُجٰهِدونَ في سَبيلِ اللهِ بِاَموالِهِم وَ اَنفُسِهِمۚ فَضَّلَ اللهُ المُجٰهِدينَ بِاَموالِهِم وَ اَنفُسِهِم عَلَي القٰعِدينَ دَرَجَةًۚ وَ كُلًّا وَعَدَ اللهُ الحُسنيٰۚ وَ فَضَّلَ اللهُ المُجٰهِدينَ عَلَي القٰعِدينَ اَجرًا عَظيمًا (95)
افراد با ایمانی که بدون بیماری و ناراحتی از جهاد باز نشستند یا مجاهدانی که در راه خدا با مال و جان خود جهاد کردند یکسان نیستند، خداوند مجاهدانی را که با مال و جان خود جهاد نمودند بر قاعدان برتری بخشیده و به هر یک از این دو دسته (به نسبت اعمال نیکشان) خداوند وعده پاداش نیک داده و مجاهدان را بر قاعدان برتری و پاداش عظیمی بخشیده است.
دَرَجٰتٍ مِنهُ وَ مَغفِرَةً وَ رَحمَةًۚ وَ كانَ اللهُ غَفورًا رَحيمًا (96)
درجات (مهمی) از ناحیه خداوند و آمرزش و رحمت (نصیب آنان میگردد) و (اگر لغزشهائی داشته اند) خداوند آمرزنده و مهربان است.
اِنَّ الَّذينَ تَوَفّیــٰهُمُ المَلٰٓئِكَةُ ظالِميٓ اَنفُسِهِم قالوا فيمَ كُنتُم ؗ قالوا كُنّا مُستَضعَفينَ فِي الاَرضِۚ قالوٓا اَلَم تَكُن اَرضُ اللهِ واسِعَةً فَتُهاجِروا فيهاۚ فَاُولئِكَ مَأویــٰهُم جَهَنَّمُ ؗ وَ سآءَت مَصيرًا (97)
کسانی که فرشتگان (قبض ارواح) روح آنها را گرفتند در حالی که به خویشتن ستم کرده بودند و به آنها گفتند شما در چه حالی بودید (و چرا با اینکه مسلمان بودید در صف کفار جای داشتید!) گفتند ما در سرزمین خود تحت فشار بودیم، آنها (فرشتگان) گفتند مگر سرزمین خدا پهناور نبود که مهاجرت کنید! پس آنها (عذری نداشتند و) جایگاهشان دوزخ و سرانجام بدی دارند.
اِلَّا المُستَضعَفينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّسآءِ وَ الوِلدانِ لايَستَطيعونَ حيلَةً وَ لايَهتَدونَ سَبيلًا (98)
مگر آن دسته از مردان و زنان و کودکانی که به راستی تحت فشار قرار گرفته اند، نه چاره ای دارند و نه راهی (برای نجات از آن محیط آلوده) مییابند.
فَاُولئِكَ عَسَي اللهُ اَن يَعفُوَعَنهُمۚ وَ كانَ اللهُ عَفُوًّا غَفورًا (99)
آنها ممکن است خداوند مورد عفوشان قرار دهد و خداوند عفو کننده و آمرزنده است.
وَ مَن يُهاجِر في سَبيلِ اللهِ يَجِد فِي الاَرضِ مُرٰغَمًا كَثيرًا وَسَعَةًۚ وَ مَن يَخرُج مِن بَيتِهٖ مُهاجِرًا اِلَي اللهِ وَ رَسولِهٖ ثُمَّ يُدرِكهُ المَوتُ فَقَد وَقَعَ اَجرُهۥ عَلَي اللهِؕ وَ كانَ اللهُ غَفورًا رَحيمًا (100)
و کسی که در راه خدا هجرت کند نقاط امن فراوان و گسترده ای در زمین مییابد، و کسی که از خانه اش به عنوان مهاجرت به سوی خدا و پیامبر او بیرون رود سپس مرگش فرا رسد پاداش او بر خدا است و خداوند آمرزنده و مهربان است.
وَ اِذا ضَرَبتُم فِي الاَرضِ فَلَيسَ عَلَيكُم جُناحٌ اَن تَقصُروا مِنَ الصَّلوٰةِ اِن خِفتُم اَن يَفتِنَكُمُ الَّذينَ كَفَروٓاۚ اِنَّ الكٰفِرينَ كانوا لَكُم عَدُوًّا مُبينًا (101)
و هنگامی که سفر کنید گناهی بر شما نیست که نماز را کوتاه کنید اگر از فتنه (و خطر) کافران بترسید، زیرا کافران برای شما دشمن آشکاری هستند.
وَ اِذا كُنتَ فيهِم فَاَقَمتَ لَهُمُ الصَّلوٰةَ فَلتَقُم طآئِفَةٌ مِنهُم مَعَكَ وَ ليَأخُذوٓا اَسلِحَتَهُم ؗ فَاِذا سَجَدوا فَليَكونوا مِن وَرآئِكُم وَ لتَأتِ طآئِفَةٌ اُخريٰ لَم يُصَلّوا فَليُصَلّوا مَعَكَ وَ ليَأخُذوا حِذرَهُم وَ اَسلِحَتَهُمۚ وَدَّ الَّذينَ كَفَروا لَو تَغفُلونَ عَن اَسلِحَتِكُم وَ اَمتِعَتِكُم فَيَميلونَ عَلَيكُم مَيلَةً واحِدَةًۚ وَ لا جُناحَ عَلَيكُم اِن كانَ بِكُم اَذًي مِن مَطَرٍ اَو كُنتُم مَرضيٰٓ اَن تَضَعوٓا اَسلِحَتَكُم ؗ وَ خُذوا حِذرَكُمؕ اِنَّ اللهَ اَعَدَّ لِلكٰفِرينَ عَذابًا مُهينًا (102)
و هنگامی که در میان آنها باشی و (در میدان جنگ برای آنها نماز برپا کنی باید دسته ای از آنها با تو (به نماز) برخیزند و باید سلاحهای خود را با خود برگیرند و هنگامی که سجده کردند (و نماز را به پایان رسانیدند) باید به پشت سر شما (به میدان نبرد) بروند و آن دسته دیگر که نماز نخوانده اند (و مشغول پیکار بوده اند) بیایند و با تو نماز بخوانند و باید آنها وسایل دفاعی و سلاحهای خود را با خود (در حال نماز) حمل کنند (زیرا) کافران دوست دارند که شما از سلاحها و متاعهای خود غافل شوید و یک مرتبه به شما هجوم کنند – و اگر از باران ناراحت هستید و یا بیمار (و مجروح) باشید مانعی ندارد که سلاحهای خود را بر زمین بگذارید ولی وسایل دفاعی (مانند زره و خود) را با خود بردارید، خداوند برای کافران عذاب خوار کننده ای فراهم ساخته است.
فَاِذا قَضَيتُمُ الصَّلوٰةَ فَاذكُرُوا اللهَ قِيامًا وَ قُعودًا وَ عَليٰ جُنوبِكُمۚ فَاِذَا اطمَأنَنتُم فَاَقيمُوا الصَّلوٰةَۚ اِنَّ الصَّلوٰةَ كانَت عَلَي المُؤمِنينَ كِتٰبًا مَوقوتًا (103)
و هنگامی که نماز را به پایان رسانیدید خدا را یاد کنید در حال ایستادن و نشستن و به هنگامی که به پهلو خوابیده اید، و هر گاه آرامش یافتید (و حالت خوف زایل گشت) نماز را (به صورت معمول) انجام دهید، زیرا نماز وظیفه ثابت و معینی برای مؤ منان است.
وَ لاتَهِنوا فِي ابتِغآءِ القَومِ ؗ اِن تَكونوا تَألَمونَ فَاِنَّهُم يَألَمونَ كَما تَألَمونَ ؗ وَ تَرجونَ مِنَ اللهِ ما لايَرجونَؕ وَ كانَ اللهُ عَليمًا حَكيمًا (104)
و از تعقیب دشمن سست نشوید (چه اینکه) اگر شما درد و رنج میبینید آنها نیز همانند شما درد و رنج میبینند، ولی شما امیدی از خدا دارید که آنها ندارند و خداوند دانا و حکیم است.
اِنّآ اَنزَلنآ اِلَيكَ الكِتٰبَ بِالحَقِّ لِتَحكُمَ بَينَ النّاسِ بِمآ اَریــٰكَ اللهُۚ وَ لاتَكُن لِلخآئِنينَ خَصيمًا (105)
ما این کتاب را به حق بر تو فرستادیم تا به آنچه خداوند به تو آموخته، در میان مردم قضاوت کنی و از کسانی مباش که از خائنان حمایت نمائی.
وَ استَغفِرِاللهَۚ اِنَّ اللهَ كانَ غَفورًا رَحيمًا (106)
و از خداوند طلب آمرزش نما، که خداوند آمرزنده و مهربان است.
وَ لاتُجادِل عَنِ الَّذينَ يَختانونَ اَنفُسَهُمۚ اِنَّ اللهَ لايُحِبُّ مَن كانَ خَوّانًا اَثيمًا (107)
و از آنها که به خود خیانت کردند دفاع مکن زیرا خداوند افراد خیانت پیشه گنهکار را دوست ندارد.
يَستَخفونَ مِنَ النّاسِ وَ لايَستَخفونَ مِنَ اللهِ وَ هُوَمَعَهُم اِذ يُبَيِّتونَ ما لا يَرضيٰ مِنَ القَولِۚ وَكانَ اللهُ بِما يَعمَلونَ مُحيطًا (108)
اعمال زشت خود را از مردم پنهان میدارند اما از خدا پنهان نمیدارند، و به هنگامی که در مجالس شبانه سخنانی که خدا راضی نبود میگفتند، خدا با آنها بود و خدا به آنچه عمل میکنند احاطه دارد.
هٰٓـاَنتُم هٰٓؤُلآءِ جادَلتُم عَنهُم فِي الحَيوٰةِ الدُّنيا فَمَن يُجادِلُ اللهَ عَنهُم يَومَ القِيٰمَةِ اَم مَن يَكونُ عَلَيهِم وَكيلًا (109)
آری شما همانها هستید که در زندگی این جهان از آنها دفاع کردید، اما کیست که در برابر خداوند در روز رستاخیز از آنها دفاع کند و یا چه کسی است که وکیل و حامی آنها باشد؟!
وَ مَن يَعمَل سوٓءًا اَو يَظلِم نَفسَهۥ ثُمَّ يَستَغفِرِ اللهَ يَجِدِ اللهَ غَفورًا رَحيمًا (110)
کسی که کار بدی انجام دهد یا به خود ستم کند سپس از خداوند طلب آمرزش نماید خدا را آمرزنده و مهربان خواهد یافت.
وَ مَن يَكسِب اِثمًا فَاِنَّما يَكسِبُهۥ عَليٰ نَفسِهٖؕ وَكانَ اللهُ عَليمًا حَكيمًا (111)
و کسی که گناهی مرتکب شود به زیان خود کار کرده و خداوند دانا و حکیم است.
وَ مَن يَكسِب خَطيـٓـئئَةً اَو اِثمًا ثُمَّ يَرمِ بِهٖ بَريٓـئئًا فَقَدِ احتَمَلَ بُهتانًا وَ اِثمًا مُبينًا (112)
و کسی که خطا یا گناهی مرتکب شود سپس بیگناهی را متهم سازد بار بهتان و گناه آشکاری بر دوش گرفته است.
وَ لَولا فَضلُ اللهِ عَلَيكَ وَ رَحمَتُهۥ لَهَمَّت طآئِفَةٌ مِنهُم اَن يُضِلّوكَ وَ ما يُضِلّونَ اِلّآ اَنفُسَهُم وَ ما يَضُرّونَكَ مِن شَيءٍۚ وَ اَنزَلَ اللهُ عَلَيكَ الكِتٰبَ وَ الحِكمَةَ وَ عَلَّمَكَ مالَم تَكُن تَعلَمُۚ وَ كانَ فَضلُ اللهِ عَلَيكَ عَظيمًا (113)
اگر فضل و رحمت خدا شامل حال تو نبود طایفه ای از آنان تصمیم داشتند تو را گمراه کنند اما جز خودشان را گمراه نمیکنند و هیچگونه زیانی به تو نمیرسانند و خداوند کتاب و حکمت بر تو نازل کرد و آنچه را نمیدانستی به تو آموخت و فضل خدا بر تو بزرگ بود.
لاخَيرَ في كَثيرٍ مِن نَجویــٰهُم اِلّا مَن اَمَرَ بِصَدَقَةٍ اَو مَعروفٍ اَو اِصلاحٍ بَينَ النّاسِۚ وَ مَن يَفعَل ذٰلِكَ ابتِغآءَ مَرضاتِ اللهِ فَسَوفَ نُؤتيهِ اَجرًا عَظيمًا (114)
در بسیاری از سخنان در گوشی (و جلسات محرمانه) آنها خیر و سودی نیست مگر کسی که (به این وسیله) امر به کمک به دیگران یا کار نیک یا اصطلاح در میان مردم کند، و هر کس برای خشنودی پروردگار چنین کند پاداش بزرگی به او خواهیم داد.
وَ مَن يُشاقِقِ الرَّسولَ مِن بَعدِ ما تَبَيَّنَ لَهُ الهُديٰ وَ يَتَّبِع غَيرَ سَبيلِ المُؤمِنينَ نُوَلِّهٖ ما تَوَلّيٰ وَ نُصلِهٖ جَهَنَّمَ ؗ وَ سآءَت مَصيرًا (115)
کسی که بعد از آشکار شدن حق از در مخالفت با پیامبر در آید و از راهی جز راه مومنان پیروی کند ما او را به همان راه که میرود میبریم و به دوزخ داخل میکنیم و جایگاه بدی دارد.
اِنَّ اللهَ لايَغفِرُ اَن يُشرَكَ بِهٖ وَ يَغفِرُ ما دونَ ذٰلِكَ لِمَن يَشآءُۚ وَ مَن يُشرِك بِاللهِ فَقَد ضَلَّ ضَلٰلًا بَعيدًا (116)
خداوند شرک به او را نمیآمرزد (ولی) کمتر از آن را برای هر کس بخواهد (و شایسته بیند) میآمرزد و هر کس برای خدا شریکی قائل شود در گمراهی دوری افتاده است.
اِن يَدعونَ مِن دونِهٖٓ اِلّآ اِنٰثًا وَ اِن يَدعونَ اِلّا شَيطٰنًا مَريدًا (117)
آنها غیر از خدا تنها بتهائی را میخوانند که اثری ندارند و (یا) فقط شیطان سرکش و ویرانگر را میخوانند.
لَعَنَهُ اللهُۘ وَقالَ لَاَتَّخِذَنَّ مِن عِبادِكَ نَصيبًا مَفروضًا (118)
خداوند او را از رحمت خویش بدور ساخته و او گفته است که از بندگان تو سهم معینی خواهم گرفت.
وَ لَاُضِلَّنَّهُم وَ لَاُمَنِّيَنَّهُم وَ لَأمُرَنَّهُم فَلَيُبَتِّكُنَّ ءاذانَ الاَنعامِ وَ لَأمُرَنَّهُم فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلقَ اللهِۚ وَ مَن يَتَّخِذِ الشَّيطٰنَ وَلِيًّا مِن دونِ اللهِ فَقَد خَسِرَ خُسرانًا مُبينًا (119)
و آنها را گمراه میکنم و به آرزوها سرگرم میسازم و به آنها دستور میدهم که (اعمال خرافی انجام دهند و) گوش چهارپایان را بشکافند و آفرینش (پاک) خدائی را تغییر دهند، (فطرت توحید را به شرک بیالایند) و آنها که شیطان را به جای خدا ولی خود برگزینند زیان آشکاری کرده اند.
يَعِدُهُم وَ يُمَنّيهِم ؗ وَ ما يَعِدُهُمُ الشَّيطٰنُ اِلّا غُرورًا (120)
شیطان به آنها وعدهها(ی دروغین) میدهد و به آرزوها سرگرم میسازد و جز فریب و نیرنگ به آنها وعده نمیدهد.
اُولئِكَ مَأویــٰهُم جَهَنَّمُ وَ لايَجِدونَ عَنها مَحيصًا (121)
آنها (پیروان شیطان) جایگاهشان جهنم است و هیچ راه فراری ندارند.
وَ الَّذينَ ءامَنوا وَ عَمِلُوا الصّٰلِحـٰتِ سَنُدخِلُهُم جَنّٰتٍ تَجري مِن تَحتِهَا الاَنهٰرُ خٰلِدينَ فيهآ اَبَدًا ؗ وَعدَ اللهِ حَقًّاۚ وَ مَن اَصدَقُ مِنَ اللهِ قيلًا (122)
و کسانی که ایمان آورده اند و عمل صالح انجام داده اند بزودی آنها را در باغهائی از بهشت وارد میکنیم که نهرها از زیر درختان آن جاری است، جاودانه در آن خواهند ماند، خدا وعده حق به شما میدهد و کیست که در گفتار و وعده هایش از خدا صادقتر باشد؟!
لَيسَ بِاَمانِيِّكُم وَ لآ اَمانِيِّ اَهلِ الكِتٰبِۚ مَن يَعمَل سوٓءًا يُجزَ بِهٖ وَ لايَجِد لَهۥ مِن دونِ اللهِ وَلِيًّا وَ لانَصيرًا (123)
(فضیلت و برتری) به آرزوهای شما و آرزوهای اهل کتاب نیست، هر کس که عمل بد کند کیفر داده میشود، و کسی را جز خدا، ولی و یاور خود نخواهد یافت
وَ مَن يَعمَل مِنَ الصّٰلِحـٰتِ مِن ذَكَرٍ اَو اُنثيٰ وَ هُوَمُؤمِنٌ فَاُولئِكَ يَدخُلونَ الجَنَّةَ وَ لايُظلَمونَ نَقيرًا (124)
و کسی که چیزی از اعمال صالح انجام دهد خواه مرد باشد یا زن، اما ایمان داشته باشد، چنان کسانی داخل در بهشت میشوند و کمترین ستمی به آنها نخواهد شد.
وَ مَن اَحسَنُ دينًا مِمَّن اَسلَمَ وَجهَهۥ لِله وَ هُوَمُحسِنٌ وَ اتَّبَعَ مِلَّةَ اِبرٰهيمَ حَنيفًاؕ وَ اتَّخَذَ اللهُ اِبرٰهيمَ خَليلًا (125)
و دین و آئین چه کسی بهتر است از آن کس که خود را تسلیم خدا کند، و نیکوکار باشد و پیرو آئین خالص و پاک ابراهیم گردد و خدا ابراهیم را بدوستی خود انتخاب کرد.
وَ لِله ما فِي السَّمٰوٰتِ وَ ما فِي الاَرضِۚ وَ كانَ اللهُ بِكُلِّ شَيءٍ مُحيطًا (126)
و آنچه در آسمانها و زمین است از آن خدا است و خداوند به هر چیزی احاطه دارد.
وَ يَستَفتونَكَ فِي النِّسآءِ ؗ قُلِ اللهُ يُفتيكُم فيهِنَّ ؗ وَ ما يُتليٰ عَلَيكُم فِي الكِتٰبِ في يَتٰمَي النِّسآءِ الّٰتي لا تُؤتونَهُنَّ ما كُتِبَ لَهُنَّ وَ تَرغَبونَ اَن تَنكِحوهُنَّ وَ المُستَضعَفينَ مِنَ الوِلدانِ ؗ وَ اَن تَقوموا لِليَتٰميٰ بِالقِسطِۚ وَ ما تَفعَلوا مِن خَيرٍ فَاِنَّ اللهَ كانَ بِهٖ عَليمًا (127)
از تو درباره زنان سؤ ال میکنند، بگو خداوند در این زمینه به شما پاسخ میدهد و آنچه در قرآن درباره زنان یتیمی که حقوق آنها را به آنها نمیدهید و میخواهید با آنها ازدواج کنید و همچنین درباره کودکان صغیر و ناتوان برای شما بیان شده است (قسمتی از سفارشهای خداوند در این زمینه میباشد، و نیز به شما سفارش میکند که) با یتیمان به عدالت رفتار کنید و آنچه از نیکیها انجام میدهید خداوند از آن آگاه است (و به شما پاداش مناسب میدهد).
وَ اِنِ امرَاَةٌ خافَت مِن بَعلِها نُشوزًا اَو اِعراضًا فَلا جُناحَ عَلَيهِمآ اَن يُصلِحا بَينَهُما صُلحًاۚ وَ الصُّلحُ خَيرٌۚ وَاُحضِرَتِ الاَنفُسُ الشُّحَّۚ وَ اِن تُحسِنوا وَ تَتَّقوا فَاِنَّ اللهَ كانَ بِما تَعمَلونَ خَبيرًا (128)
و اگر زنی از طغیان و سرکشی یا اعراض شوهرش، بیم داشته باشد، مانعی ندارد با هم صلح کنند (و زن یا مرد از پارهای از حقوق به خاطر صلح صرفنظر کنند) و صلح بهتر است، اگر چه مردم (طبق غریزه حب ذات در اینگونه موارد) بخل میورزند، و اگر نیکی کنید و پرهیزگاری پیشه سازید (و بخاطر صلح، گذشت نمائید) خداوند به آنچه انجام میدهید آگاه است (و پاداش شایسته به شما خواهد داد).
وَ لَن تَستَطيعوٓا اَن تَعدِلوا بَينَ النِّسآءِ وَ لَو حَرَصتُم ؗ فَلا تَميلوا كُلَّ المَيلِ فَتَذَروها كَالمُعَلَّقَةِۚ وَ اِن تُصلِحوا وَ تَتَّقوا فَاِنَّ اللهَ كانَ غَفورًا رَحيمًا (129)
و هرگز نمیتوانید (از نظر محبت قلبی) در میان زنان، عدالت کنید، هر چند کوشش نمائید، ولی به کلی تمایل خود را متوجه یکطرف نسازید که دیگری را به صورت بلا تکلیف در آورید، و اگر راه اصلاح و پرهیزگاری پیش گیرید، خداوند آمرزنده و مهربان است.
وَ اِن يَتَفَرَّقا يُغنِ اللهُ كُلًّا مِن سَعَتِهٖۚ وَ كانَ اللهُ واسِعًا حَكيمًا (130)
و اگر (راهی برای اصلاح در میان خود نیابند و) از هم جدا شوند، خداوند هر کدام از آنها را از فضل و کرم خود، بینیاز میکند و خداوند صاحب فضل و کرم و حکیم است.
وَ لِله ما فِي السَّمٰوٰتِ وَ ما فِي الاَرضِؕ وَلَقَد وَصَّينَا الَّذينَ اوتُوا الكِتٰبَ مِن قَبلِكُم وَ اِيّاكُم اَنِ اتَّقُوا اللهَۚ وَ اِن تَكفُروا فَاِنَّ لِله ما فِي السَّمٰوٰتِ وَ ما فِي الاَرضِۚ وَكانَ اللهُ غَنِيًّا حَميدًا (131)
آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است از آن خدا است و ما سفارش کردیم به کسانی که پیش از شما دارای کتاب آسمانی بودند و همچنین به شما که از (نافرمانی) خدا بپرهیزید و اگر کافر شوید (به خدا زیانی نمیرسد زیرا) برای خدا است آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، و خداوند بینیاز و شایسته ستایش است.
وَ لِله ما فِي السَّمٰوٰتِ وَ ما فِي الاَرضِۚ وَ كَفيٰ بِاللهِ وَكيلًا (132)
و برای خدا است آنچه در آسمانها و زمین است و خداوند برای حفظ و نگاهبانی آنها کافی است.
اِن يَشَأ يُذهِبكُم اَيُّهَا النّاسُ وَ يَأتِ بِئئاخَرينَۚ وَ كانَ اللهُ عَليٰ ذٰلِكَ قَديرًا (133)
ای مردم اگر او بخواهد شما را از میان میبرد و افراد دیگری را (به جای شما) میآورد و خداوند توانائی بر این کار دارد.
مَن كانَ يُريدُ ثَوابَ الدُّنيا فَعِندَ اللهِ ثَوابُ الدُّنيا وَ الأخِرَةِۚ وَ كانَ اللهُ سَميعًا بَصيرًا (134)
کسانی که پاداش دنیوی بخواهند (و در قید نتائج معنوی و اخروی نباشند در اشتباهند زیرا) در نزد خدا پاداش دنیا و آخرت است و خداوند شنوا و بینا است.
يٰٓـاَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا كونوا قَوّٰمينَ بِالقِسطِ شُهَدآءَ لِله وَ لَو عَليٰٓ اَنفُسِكُم اَوِ الوالِدَينِ وَ الاَقرَبينَۚ اِن يَكُن غَنِيًّا اَو فَقيرًا فَاللهُ اَوليٰ بِهِما ؗ فَلا تَتَّبِعُوا الهَويٰٓ اَن تَعدِلواۚ وَ اِن تَلو·ا اَو تُعرِضوا فَاِنَّ اللهَ كانَ بِما تَعمَلونَ خَبيرًا (135)
ای کسانی که ایمان آوردهاید کاملا قیام به عدالت کنید، برای خدا گواهی دهید اگر چه (این گواهی) به زیان خود شما یا پدر و مادر یا نزدیکان شما بوده باشد، چه اینکه اگر آنها غنی یا فقیر باشند خداوند سزاوارتر است که از آنها حمایت کند، بنا بر این از هوی و هوس پیروی نکنید که از حق منحرف خواهید شد، و اگر حق را تحریف کنید و یا از اظهار آن اعراض نمائید خداوند به آنچه انجام میدهید آگاه است.
يٰٓـاَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوٓا ءامِنوا بِاللهِ وَ رَسولِهٖ وَ الكِتٰبِ الَّذي نَزَّلَ عَليٰ رَسولِهٖ وَ الكِتٰبِ الَّذيٓ اَنزَلَ مِن قَبلُۚ وَ مَن يَكفُر بِاللهِ وَ مَلٰٓئِكَتِهٖ وَ كُتُبِهٖ وَ رُسُلِهٖ وَ اليَومِ الأخِرِ فَقَد ضَلَّ ضَلٰلًا بَعيدًا (136)
ای کسانی که ایمان آوردهاید، ایمان (واقعی) به خدا و پیامبرش و کتابی که بر او نازل کرده، و کتب (آسمانی) که قبلا فرستاده است بیاورید. و کسی که خدا و فرشتگان او و کتابها و پیامبرانش، و روز بازپسین را انکار کند در گمراهی دور و درازی افتاده است.
اِنَّ الَّذينَ ءامَنوا ثُمَّ كَفَروا ثُمَّ ءامَنوا ثُمَّ كَفَروا ثُمَّ ازدادوا كُفرًا لَم يَكُنِ اللهُ لِيَغفِرَ لَهُم وَ لا لِيَهدِيَهُم سَبيلًا (137)
آنها که ایمان آوردند، سپس کافر شدند، باز هم ایمان آوردند، و دگر بار کافر شدند سپس بر کفر خود افزودند هرگز خدا آنها را نخواهد بخشید و نه آنها را به راه (راست) هدایت میکند.
بَشِّرِ المُنٰفِقينَ بِاَنَّ لَهُم عَذابًا اَليمًا (138)
به منافقان بشارت ده که مجازات دردناکی در انتظار آنها است.
اؘلَّذينَ يَتَّخِذونَ الكٰفِرينَ اَولِيآءَ مِن دونِ المُؤمِنينَۚ اَيَبتَغونَ عِندَهُمُ العِزَّةَ فَاِنَّ العِزَّةَ لِله جَميعًا (139)
همانها که کافران را، بجای مومنان، دوست خود بر میگزینند، آیا اینها میخواهند از آنان کسب عزت و آبرو کنند با اینکه همه عزتها مخصوص خدا است!!
وَ قَد نَزَّلَ عَلَيكُم فِي الكِتٰبِ اَن اِذا سَمِعتُم ءايٰتِ اللهِ يُكفَرُ بِها وَ يُستَهزَاُ بِها فَلا تَقعُدوا مَعَهُم حَتّيٰ يَخوضوا في حَديثٍ غَيرِهٖٓ ؗ اِنَّكُم اِذًا مِثلُهُمۚ اِنَّ اللهَ جامِعُ المُنٰفِقينَ وَ الكٰفِرينَ في جَهَنَّمَ جَميعًا (140)
خداوند در قرآن (این حکم را) بر شما فرستاده که هنگامی که بشنوید افرادی آیات خدا را انکار و استهزا مینمایند با آنها ننشینید تا به سخن دگری بپردازند، زیرا در این صورت شما هم مثل آنان خواهید بود، خداوند منافقان و کافران را همگی در دوزخ جمع میکند.
اؘلَّذينَ يَتَرَبَّصونَ بِكُم ؗ فَاِن كانَ لَكُم فَتحٌ مِنَ اللهِ قالوٓا اَلَم نَكُن مَعَكُم ࣕ وَ اِن كانَ لِلكٰفِرينَ نَصيبٌ قالوٓا اَلَم نَستَحوِذ عَلَيكُم وَ نَمنَعكُم مِنَ المُؤمِنينَۚ فَاللهُ يَحكُمُ بَينَكُم يَومَ القِيٰمَةِ ؗ وَ لَن يَجعَلَ اللهُ لِلكٰفِرينَ عَلَي المُؤمِنينَ سَبيلًا (141)
منافقان همانها هستند که پیوسته انتظار میکشند و مراقب شما هستند اگر فتح و پیروزی نصیب شما گردد میگویند آیا ما با شما نبودیم (پس ما نیز سهیم در افتخارات و غنائم هستیم!) و اگر بهره ای نصیب کافران گردد میگویند آیا ما شما را تشویق به مبارزه و عدم تسلیم در برابر مومنان نمیکردیم! (پس با شما سهیم خواهیم بود!) خداوند در میان شما در روز رستاخیز داوری میکند و هرگز برای کافران نسبت به مومنان راه تسلطی قرار نداده است
اِنَّ المُنٰفِقينَ يُخٰدِعونَ اللهَ وَ هُوَخادِعُهُم وَ اِذا قاموٓا اِلَي الصَّلوٰةِ قاموا كُساليٰ يُرآءونَ النّاسَ وَ لايَذكُرونَ اللهَ اِلّا قَليلًا (142)
منافقان میخواهند خدا را فریب دهند در حالی که او آنها را فریب میدهد و هنگامی که به نماز ایستند از روی کسالت میایستند، در برابر مردم ریا میکنند و خدا را جز اندکی یاد نمینمایند.
مُذَبذَبينَ بَينَ ذٰلِكَ لآ اِليٰ هٰٓؤُلآءِ وَ لآ اِليٰ هٰٓؤُلآءِۚ وَمَن يُضلِلِ اللهُ فَلَن تَجِدَ لَهۥ سَبيلًا (143)
آنها افراد بیهدفی هستند، نه متمایل به اینها هستند و نه به آنها (نه در صف مومنان و نه در صف کافران) و هر کس را خداوند گمراه کند راهی برای او نخواهی یافت
يٰٓـاَيـُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لاتَتَّخِذُوا الكٰفِرينَ اَولِيآءَ مِن دونِ المُؤمِنينَۚ اَتُريدونَ اَن تَجعَلوا لِله عَلَيكُم سُلطٰنًا مُبينًا (144)
ای کسانی که ایمان آورده اید کافران را بجای مومنان ولی و تکیه گاه خود قرار ندهید آیا میخواهید (با این عمل) دلیل آشکاری بر ضرر خود در پیشگاه خدا قرار دهید؟!
اِنَّ المُنٰفِقينَ فِي الدَّركِ الاَسفَلِ مِنَ النّارِ وَ لَن تَجِدَ لَهُم نَصيرًا (145)
(زیرا) منافقان در پائین ترین مرحله دوزخ قرار دارند و هرگز یاوری برای آنها نخواهی یافت (بنابراین از طرح دوستی با دشمنان خدا که نشانه نفاق است بپرهیزید).
اِلَّا الَّذينَ تابوا وَ اَصلَحوا وَ اعتَصَموا بِاللهِ وَ اَخلَصوا دينَهُم لِله فَاُولئِكَ مَعَ المُؤمِنينَۚ وَ سَوفَ يُؤتِ اللهُ المُؤمِنينَ اَجرًا عَظيمًا (146)
مگر آنها که توبه کنند و جبران و اصلاح نمایند و به (دامن لطف) خدا چنگ زنند و دین خود را باری خدا خالص کنند، آنها با مومنان خواهند بود و خداوند به افراد با ایمان پاداش عظیمی خواهد داد.
ما يَفعَلُ اللهُ بِعَذابِكُم اِن شَكَرتُم وَ ءامَنتُمۚ وَ كانَ اللهُ شاكِرًا عَليمًا (147)
خدا چه نیازی به مجازات شما دارد اگر شکرگزاری کنید (و نعمتها را بجا مصرفنمائید) و ایمان آورید، خدا شکرگزار و آگاه است(اعمال و نیات آنها را میداند و به آنچه نیک است پاداش نیک میدهد).
لايُحِبُّ اللهُ الجَهرَ بِالسّوٓءِ مِنَ القَولِ اِلّا مَن ظُلِمَۚ وَكانَ اللهُ سَميعًا عَليمًا (148)
خداوند دوست ندارد کسی با سخنان خود بدیها را اظهار کند مگر آن کسی که مورد ستم واقع شده باشد، خداوند شنوا و دانا است.
اِن تُبدوا خَيرًا اَو تُخفوهُ اَو تَعفوا عَن سوٓءٍ فَاِنَّ اللهَ كانَ عَفُوًّا قَديرًا (149)
(اما) اگر نیکیها را آشکار یا مخفی سازید و یا از بدیها گذشت نمائید (مجاز خواهید بود) خداوند بخشنده و توانا است (و با اینکه قادر بر انتقام است. عفو و گذشت میکند)
اِنَّ الَّذينَ يَكفُرونَ بِاللهِ وَ رُسُلِهٖ وَ يُريدونَ اَن يُفَرِّقوا بَينَ اللهِ وَ رُسُلِهٖ وَ يَقولونَ نُؤمِنُ بِبَعضٍ وَ نَكفُرُ بِبَعضٍ وَ يُريدونَ اَن يَتَّخِذوا بَينَ ذٰلِكَ سَبيلًا (150)
کسانی که خدا و پیامبران او را انکار میکنند و میخواهند در میان آنها تبعیض قائل شوند، و میگویند به بعضی ایمان داریم و بعضی را انکار میکنیم و میخواهند در میان این دو، راهی برای خود انتخاب کنند…
اُولئِكَ هُمُ الكٰفِرونَ حَقًّاۚ وَ اَعتَدنا لِلكٰفِرينَ عَذابًا مُهينًا (151)
آنها کافران حقیقی اند و برای کافران مجازات توهین آمیزی فراهم ساخته ایم.
وَ الَّذينَ ءامَنوا بِاللهِ وَ رُسُلِهٖ وَ لَم يُفَرِّقوا بَينَ اَحَدٍ مِنهُم اُولئِكَ سَوفَ يُؤتيهِم اُجورَهُمؕ وَ كانَ اللهُ غَفورًا رَحيمًا (152)
(ولی) کسانی که به خدا و رسولان او ایمان آورده و میان احدی از آنها فرق نمیگذارند پاداش آنها را خواهیم داد، خداوند آمرزنده و مهربان است.
يَسئئَلُكَ اَهلُ الكِتٰبِ اَن تُنَزِّلَ عَلَيهِم كِتٰبًا مِنَ السَّمآءِ ؗ فَقَد سَاَلوا موسيٰٓ اَكبَرَ مِن ذٰلِكَ فَقالوٓا اَرِنَا اللهَ جَهرَةً فَاَخَذَتهُمُ الصّاعِقَةُ بِظُلمِهِمۚ ثُمَّ اتَّخَذُوا العِجلَ مِن بَعدِ ما جآءَتهُمُ البَيِّنٰتُ فَعَفَونا عَن ذٰلِكَۚ وَ ءاتَينا موسيٰ سُلطٰنًا مُبينًا (153)
اهل کتاب از تو تقاضا میکنند کتابی از آسمان (یکجا) بر آنها نازل کنی (در حالی که این بهانه ای بیش نیست) آنها از موسی بزرگتر از این را خواستند و گفتند خدا را آشکارا بما نشان بده، و به خاطر این ستم صاعقه آنها را فرو گرفت، سپس گوساله (سامری) را پس از آنهمه دلایل روشن که برای آنها آمد (به خدائی) انتخاب کردند ولی ما آنها را عفو کردیم و به موسی برتری آشکاری دادیم.
وَ رَفَعنا فَوقَهُمُ الطّورَ بِميثاقِهِم وَ قُلنا لَهُمُ ادخُلُوا البابَ سُجَّدًا وَ قُلنا لَهُم لاتَعدوا فِي السَّبتِ وَ اَخَذنا مِنهُم ميثاقًا غَليظًا (154)
و کوه طور را بر فراز آنها برافراشتیم و در همان حال از آنها پیمان گرفتیم و به آنها گفتیم (بعنوان توبه) از در (بیت المقدس) با خضوع در آئید و (نیز) به آنها گفتیم روز شنبه تعدی نکنید (و دست از کار بکشید) و از آنها (در برابر همه اینها) پیمان محکمی گرفتیم.
فَبِما نَقضِهِم ميثاقَهُم وَ كُفرِهِم بِئئايٰتِ اللهِ وَ قَتلِهِمُ الاَنبِيآءَ بِغَيرِ حَقٍّ وَ قَولِهِم قُلوبُنا غُلفٌۚ بَل طَبَعَ اللهُ عَلَيها بِكُفرِهِم فَلا يُؤمِنونَ اِلّا قَليلًا (155)
آنها بخاطر اینکه پیمانشان را شکستند و آیات خدا را انکار کردند و پیامبران را به ناحق کشتند و بخاطر اینکه (از روی استهزاء) میگفتند بر دلهای ما پرده افکنده شده (و سخنان پیامبران را درک نمیکنیم مطرود درگاه خدا شدند) آری خداوند به علت کفرشان بر دلهای آنها مهر زده و لذا جز عده کمی ایمان نمیآورند (آنها که راه حق میپویند و سر لجاج ندارند).
وَ بِكُفرِهِم وَ قَولِهِم عَليٰ مَريَمَ بُهتانًا عَظيمًا (156)
و (نیز) بخاطر کفرشان و تهمت بزرگی که بر مریم زدند.
وَ قَولِهِم اِنّا قَتَلنَا المَسيحَ عيسَي ابنَ مَريَمَ رَسولَ اللهِ وَ ما قَتَلوهُ وَ ما صَلَبوهُ وَ لٰكِن شُبِّهَ لَهُمۚ وَ اِنَّ الَّذينَ اختَلَفوا فيهِ لَفي شَكٍّ مِنهُ ؗ مالَهُم بِهٖ مِن عِلمٍ اِلَّا اتِّباعَ الظَّنِّۚ وَ ما قَتَلوهُ يَقينًا (157)
و گفتارشان که ما مسیح عیسی بن مریم پیامبر خدا را کشتیم در حالی که نه او را کشتند و نه بدار آویختند لکن امر بر آنها مشتبه شد و کسانی که در مورد (قتل) او اختلاف کردند از آن در شک هستند و علم به آن ندارند و تنها از گمان پیروی میکنند و قطعا او را نکشتند.
بَل رَفَعَهُ اللهُ اِلَيهِۚ وَ كانَ اللهُ عَزيزًا حَكيمًا (158)
بلکه خدا او را به سوی خود برد و خداوند توانا و حکیم است.
وَ اِن مِن اَهلِ الكِتٰبِ اِلّا لَيُؤمِنَنَّ بِهٖ قَبلَ مَوتِهٖؗ وَ يَومَ القِيٰمَةِ يَكونُ عَلَيهِم شَهيدًا (159)
و هیچیک از اهل کتاب نیست مگر اینکه به او قبل از مرگش ایمان میآورد و روز قیامت گواه بر آنها خواهد بود.
فَبِظُلمٍ مِنَ الَّذينَ هادوا حَرَّمنا عَلَيهِم طَيِّبٰتٍ اُحِلَّت لَهُم وَ بِصَدِّهِم عَن سَبيلِ اللهِ كَثيرًا (160)
بخاطر ظلمی که از یهود صادر شد و (نیز) بخاطر جلوگیری کردن بسیار، از راه خدا قسمتی از چیزهای پاکیزه را که بر آنها حلال بود تحریم کردیم.
وَ اَخذِهِمُ الرِّبوٰا وَ قَد نُهوا عَنهُ وَ اَكلِهِم اَموالَ النّاسِ بِالباطِلِۚ وَ اَعتَدنا لِلكٰفِرينَ مِنهُم عَذابًا اَليمًا (161)
و (همچنین) به خاطر رباخواری در حالی که از آن نهی شده بودند و خوردن اموال مردم به باطل، و برای کافران آنها عذاب دردناکی آماده کرده ایم.
لٰكِنِ الرّٰسِخونَ فِي العِلمِ مِنهُم وَ المُؤمِنونَ يُؤمِنونَ بِمآ اُنزِلَ اِلَيكَ وَ مآ اُنزِلَ مِن قَبلِكَ ؗ وَ المُقيمينَ الصَّلوٰةَ ؗ وَ المُؤتونَ الزَّكوٰةَ وَ المُؤمِنونَ بِاللهِ وَ اليَومِ الأخِرِۚ اُولئِكَ سَنُؤتيهِم اَجرًا عَظيمًا (162)
ولی آن دسته از آنها که راسخ در علمند و آنها که ایمان دارند به تمام آنچه بر تو نازل شده و آنچه پیش از تو نازل گردیده ایمان میآورند و آنها که نماز را بر پا میدارند و آنان که زکاة میدهند و آنها که به خدا و روز قیامت ایمان آورده اند به زودی به همه آنان پاداش عظیمی خواهیم داد.
اِنّآ اَوحَينآ اِلَيكَ كَمآ اَوحَينآ اِليٰ نوحٍ وَ النَّبِيّينَ مِن بَعدِهٖؗ وَاَوحَينآ اِليٰٓ اِبرٰهيمَ وَ اِسمٰعيلَ وَ اِسحٰقَ وَ يَعقوبَ وَ الاَسباطِ وَ عيسيٰ وَ اَيّوبَ وَ يونُسَ وَ هٰرونَ وَ سُلَيمٰنَۚ وَ ءاتَينا داوۥدَ زَبورًا (163)
ما به تو وحی فرستادیم همانگونه که به نوح و پیامبران بعد از او وحی فرستادیم و (نیز) به ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط (بنی اسرائیل) و عیسی و ایوب و یونس و هارون و سلیمان وحی نمودیم و به داود زبور دادیم.
وَ رُسُلًا قَد قَصَصنٰهُم عَلَيكَ مِن قَبلُ وَ رُسُلًا لَم نَقصُصهُم عَلَيكَۚ وَ كَلَّمَ اللهُ موسيٰ تَكليمًا (164)
و پیامبرانی که سرگذشت آنها را قبلا برای تو بیان کرده ایم و پیامبرانی که سرگذشت آنها را بیان نکرده ایم و خداوند با موسی سخن گفت.
رُسُلًا مُبَشِّرينَ وَ مُنذِرينَ لِئَلّا يَكونَ لِلنّاسِ عَلَي اللهِ حُجَّةٌ بَعدَ الرُّسُلِۚ وَ كانَ اللهُ عَزيزًا حَكيمًا (165)
پیامبرانی که بشارت دهنده و بیم دهنده بودند، تا برای مردم بعد از این پیامبران بر خدا حجتی باقی نماند (و بر همه اتمام حجت شود) و خداوند توانا و حکیم است.
لٰكِنِ اللهُ يَشهَدُ بِمآ اَنزَلَ اِلَيكَ ؗ اَنزَلَهۥ بِعِلمِهٖؗ وَ المَلٰٓئِكَةُ يَشهَدونَۚ وَ كَفيٰ بِاللهِ شَهيدًا (166)
ولی خداوند گواهی میدهد به آنچه بر تو نازل کرده، که از روی علمش نازل کرده است، و فرشتگان (نیز) گواهی میدهند، گرچه گواهی خدا کافی است.
اِنَّ الَّذينَ كَفَروا وَ صَدّوا عَن سَبيلِ اللهِ قَد ضَلّوا ضَلٰلًا بَعيدًا (167)
کسانی که کافر شدند و (مردم را) از راه خدا باز داشتند در گمراهی دور و درازی گرفتار شده اند.
اِنَّ الَّذينَ كَفَروا وَ ظَلَموا لَم يَكُنِ اللهُ لِيَغفِرَ لَهُم وَ لا لِيَهدِيَهُم طَريقًا (168)
کسانی که کافر شدند و ستم (به خود و دیگران) کردند هرگز خدا آنها را نخواهد بخشید و آنها را به راه هدایت نخواهد کرد.
اِلّا طَريقَ جَهَنَّمَ خٰلِدينَ فيهآ اَبَدًاۚ وَ كانَ ذٰلِكَ عَلَي اللهِ يَسيرًا (169)
مگر به سوی راه دوزخ! که جاودانه در آن خواهند ماند و این کار برای خدا آسان است!
يٰٓـاَيـُّهَا النّاسُ قَد جآءَكُمُ الرَّسولُ بِالحَقِّ مِن رَبِّكُم فَئئامِنوا خَيرًا لَكُمۚ وَ اِن تَكفُروا فَاِنَّ لِله ما فِي السَّمٰوٰتِ وَ الاَرضِۚ وَ كانَ اللهُ عَليمًا حَكيمًا (170)
ای مردم! پیامبری «که انتظارش را میکشیدید» با (برنامه) حق از طرف پروردگارتان آمد، باو ایمان بیاورید که به سود شما است و اگر کافر شوید (به خدا زیانی نمیرسد زیرا) برای خدا است آنچه در آسمانها و زمین است و خداوند دانا و حکیم است.
يٰٓـاَهلَ الكِتٰبِ لاتَغلوا في دينِكُم وَ لاتَقولوا عَلَي اللهِ اِلَّا الحَقَّۚ اِنَّمَا المَسيحُ عيسَي ابنُ مَريَمَ رَسولُ اللهِ وَ كَلِمَتُهٓۥ اَلقیــٰهآ اِليٰ مَريَمَ وَ روحٌ مِنهُ ؗ فَئئامِنوا بِاللهِ وَ رُسُلِهٖؗ وَ لاتَقولوا ثَلٰثَةٌۚ اؚنتَهوا خَيرًا لَكُمۚ اِنَّمَا اللهُ اِلٰهٌ واحِدٌ ؗ سُبحٰنَهٓۥ اَن يَكونَ لَهۥ وَلَدٌۘ لَهۥ ما فِي السَّمٰوٰتِ وَ ما فِي الاَرضِۚ وَ كَفيٰ بِاللهِ وَكيلًا (171)
ای اهل کتاب در دین خود غلو (و زیاده روی) نکنید و درباره خدا غیر از حق نگوئید مسیح عیسی بن مریم فقط فرستاده خدا و کلمه (و مخلوق) او است، که او را به مریم القا نمود و روحی (شایسته) از طرف او بود، بنابراین ایمان به خدا و پیامبران او بیاورید و نگوئید (خداوند) سه گانه است (از این سخن) خودداری کنید که به سود شما نیست، خدا تنها معبود یگانه است، او منزه است که فرزندی داشته باشد (بلکه) از آن او است آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است و برای تدبیر و سرپرستی آنها خداوند کافی است.
لَن يَستَنكِفَ المَسيحُ اَن يَكونَ عَبدًا لِله وَ لَا المَلٰٓئِكَةُ المُقَرَّبونَۚ وَ مَن يَستَنكِف عَن عِبادَتِهٖ وَ يَستَكبِر فَسَيَحشُرُهُم اِلَيهِ جَميعًا (172)
هرگز مسیح از این استنکاف نداشت که بنده خدا باشد و نه فرشتگان مقرب او (از این استنکاف داشتند) و آنها که از عبودیت و بندگی او استنکاف ورزند و تکبر کنند به زودی همه آنها را به سوی خود محشور خواهد کرد (و در رستاخیز بر میانگیزد).
فَاَمَّا الَّذينَ ءامَنوا وَ عَمِلُوا الصّٰلِحـٰتِ فَيُوَفّيهِم اُجورَهُم وَ يَزيدُهُم مِن فَضلِهٖؗ وَ اَمَّا الَّذينَ استَنكَفوا وَ استَكبَروا فَيُعَذِّبُهُم عَذابًا اَليمًا وَ لا يَجِدونَ لَهُم مِن دونِ اللهِ وَلِيًّا وَ لانَصيرًا (173)
اما آنها که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند پاداش آنها را بطور کامل خواهد داد و از فضل و بخشش خود بر آنها خواهد افزود و اما آنها را که استنکاف کردند و تکبر ورزیدند، مجازات دردناکی خواهد کرد و برای خود غیر از خدا سرپرست و یاوری نخواهند یافت.
يٰٓـاَيُّهَا النّاسُ قَد جآءَكُم بُرهانٌ مِن رَبِّكُم وَ اَنزَلنآ اِلَيكُم نورًا مُبينًا (174)
ای مردم! دلیل آشکاری از طرف پروردگارتان برای شما آمد و نور واضحی بسوی شما فرستادیم.
فَاَمَّا الَّذينَ ءامَنوا بِاللهِ وَ اعتَصَموا بِهٖ فَسَيُدخِلُهُم في رَحمَةٍ مِنهُ وَ فَضلٍ وَ يَهديهِم اِلَيهِ صِراطًا مُستَقيمًا (175)
اما آنها که ایمان به خدا آوردند و به آن (کتاب آسمانی) چنگ زدند به زودی همه را در رحمت و فضل خود وارد خواهد ساخت و در راه راستی به سوی خودش هدایت میکند.
يَستَفتونَكَؗ قُلِ اللهُ يُفتيكُم فِي الکَلـٰلَةِۚ اِنِ امرُؤٌا هَلَكَ لَيسَ لَهۥ وَلَدٌ وَ لَهٓۥ اُختٌ فَلَها نِصفُ ما تَرَكَۚ وَ هُوَيَرِثُهآ اِن لَم يَكُن لَها وَلَدٌۚ فَاِن كانَتَا اثنَتَينِ فَلَهُمَا الثُّلُثانِ مِمّا تَرَكَۚ وَ اِن كانوٓا اِخوَةً رِجالًا وَ نِسآءً فَلِلذَّكَرِ مِثلُ حَظِّ الاُنثَيَينِؕ يُبَيِّنُ اللهُ لَكُم اَن تَضِلّواؕ وَ اللهُ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (176)
از تو (درباره ارث خواهران و برادران) سوال میکنند، بگو خداوند حکم کلاله (خواهر و برادر) را برای شما بیان میکند: اگر مردی از دنیا برود که فرزند نداشته باشد و برای او خواهری باشد نصف اموالی را که به جا گذاشته از او (به ارث) میبرد و (اگر خواهری از دنیا برود و وارث او یک برادر باشد) او تمام مال را از آن خواهر به ارث میبرد، در صورتی که (شخص متوفی) فرزند نداشته باشد، و اگر دو خواهر (از متوفی) باقی بماند دو ثلث اموال را میبرند و اگر برادر و خواهر با هم باشند (تمام اموال را میان خود تقسیم میکنند به این ترتیب که) برای هر مذکر دو برابر سهم مؤ نث خواهد بود – خداوند (احکام خود را) برای شما بیان میکند تا گمراه نشوید و خداوند به همه چیز دانا است.